Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
WłodzimierzWróbel
3.Niezależnieodzmianustrojowychsposóbrozumieniastandardówkon-
stytucyjnychpodlegamodyfikacjomzuwaginarozwójtechnologiczny,
transformacjezachodzącewprzestrzenikulturyczyśrodowiskuspołecznym.
Wydajesię,żeaktualnieszczególnegoznaczenianabieragłębszezrozumie-
niekonstytucyjnegostandardudotyczącegopozbawieniawolności7.Kara
pozbawieniawolnościjesttypowąsankcjącharakteryzującąprawokarne.
KonstytucjaRPtraktujepozbawieniewolnościwsposóbszczególny,przewi-
dującwyjątkowegwarancjewstosunkudoosób,którewolnościzostałypo-
zbawione(art.41KonstytucjiRP).Jednocześnieodróżniasięnpozbawienie
wolności”odnograniczeniawolności”.Wdobiecorazbardziejwyrafinowa-
nychsposobówkontrolowaniaaktywnościludzkiejpojawiasiępytanieoto,
kiedyokreśloneśrodkiprzestająbyćjużtylkonograniczeniem”wolności,
astająsięjejpozbawieniem,iwjakimaspekcietejwolności.Powracatakże
pytanieoto,conależydoistotypozbawieniawolnościjakokaryiwczym
masięwyrażaćjejdolegliwość-czychodziwyłącznieoswobodęporuszania
się,czytakżeoograniczeniawzakresieinnychwolności,wszczególności
komunikowaniaidostępudoinformacji.
Zmianytechnologicznetworząrównieżnoweprzestrzeniedlaekspresjiczło-
wiekainowesposobykorzystaniazwolności.Redefiniujetotradycyjne
ujęciaprawaiwolności,wszczególnościwaspekciewolnościsłowaiprawa
doinformacji.Bardzowieleaktywnościczłowiekaprzechodziwprzestrzeń
cyfrową,rodzącfundamentalnepytaniaoto,czyfunkcjonowaniewtej
przestrzeniniepowinnobyćgwarantowanewpłaszczyźniekonstytucyjnej.
Wperspektywieprawakarnegozkoleipojawiająsiępytania,czywzwiązku
ztymmożliwejestteżtworzeniesystemucyberrepresjiwpostaciogranicze-
niamożliwościfunkcjonowaniawinterneciejakoalternatywylubuzupeł-
nieniadotychczasowegosystemukariśrodkówpenalnych,ijakiestandardy
konstytucyjnetakacyberrepresjapowinnaspełniać.
Przemianytechnologiczneiwpływświatacyfrowegonafunkcjonowanie
społeczeństwaiustrojudemokratycznegostawiająnowepytaniaostandard
ochronywolnościsłowaorazmożliwościsięganiadośrodkówpenalnych
wprzypadkumanipulowaniainformacją,tworzeniafakenewsówczyużywa-
niamowynienawiści(hejtu).Czaspandemiiujawniłnieznanedotychczasna
7T.Sroka,Prewencyjnepozbawieniewolności,Kraków2021,s.200in.
