Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.Jakubiec,Aktywnośćestetycznadzieckawzintegrowanymsystemienauczania,Kraków2004
ISBN:978-83-7850-331-6,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2004
Myślenieprzejawiasięprzedewszystkimwtokurozwiązywaniaróżnorod-
nychproblemów.Człowiekjestistotąstalerozwiązującąjakieśproblemy.Pro-
blememjestkażdasytuacja,wktórejwystępujepewnatrudność,pytanie,na
któreszukamyodpowiedzi.
Istotnymdlatwórczościrodzajemmyśleniajestmyślenietwórcze.Według
W
.Frankiewicz(1983),oznaczaonoukierunkowane,samodzielnemyśleniepo-
legającenarozwiązywaniuproblemów.PodobnietwierdziJ.Kozielecki(1987,
s.91).Myślenietwórczedotyczyokreślonejklasyproblemów,którenajczę-
ściejnazywasięproblemamitwórczymi,czyliobiektywnienowymi,któredo-
tychczasniebyłyrozwiązywaneprzezinnych.togłównieproblemyotwar-
te,uznaneprzezdanągrupęspołecznązaważnepodwzględemteoretycznym
lubpraktycznym.
Wpraktycepedagogicznejprzeważnieprzyjmujesię,żeprzytwórczym
rozwiązywaniuproblemówdecydującenastępującecechymyślenia(Prze-
tacznikowa,Makiełło-Jarża,1982,s.134-135):
-krytycyzm,polegającynarozważaniuwszystkichargumentówprzema-
wiającychzapostawionąprzezsiebiehipotezą,jakteżprzeciwniej,opie-
rającysięnasprawdzeniuwszelkichstwierdzeńirozwiązańwłasnych
orazinnychosób;
-samodzielność,przejawiającasięwumiejętnościdostrzeganianowych
problemóworazwszukaniuwłasnychrozwiązańiodpowiedzi;
-giętkość,polegającanaprzezwyciężaniusztywnychnastawieńwsytu-
acjachzadaniowychiswobodnymprzechodzeniuodjednejczynności
dodrugiej;
-szybkość,uzewnętrzniającasięwzmożonąaktywnościąumysłuizdol-
nościądoskupieniasięnazadaniu.
Cechytenierzadkojednaktrudnedoustalenia.E.Nęcka(1994a,s.21)
wyróżniatakiekryteriaprocesutwórczegomyślenia,jak:
-ruchliwość,czylispontanicznezmienianiekierunku;
-syntezę,polegającąnałączeniuodległychodsiebieideiifaktówwsen-
sownącałość;
-aktywnystosunekdotworzywa,przejawiającysięumiejętnościązmia-
nyproblemulubceludziałania,którewystąpiłynapoczątku;
-przełamanieblokumentalnego,czylineutralizowaniewewnętrznych
przeszkódwmyśleniu(np.:sztywnejsamokontroli,nastawień);
-działaniewsytuacjiniedoboru,kiedydostępdopotrzebnychśrodków
materialnychiintelektualnychjestniemożliwylubutrudniony.
Istotnąrolęwokreśleniufunkcjimyśleniawdziałalnościtwórczejodegrały
międzyinnymibadaniaprowadzoneprzezJ.P
.Guilforda(1978).Uważałon,że
myślenietwórczemawielewspólnegozrozwiązywaniemproblemów,ponie-
ważwkażdymspontanicznymrozwiązywaniuproblemówjestcośztwórczo-
24