Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Metodyrozwiązywaniakonfliktówirozstrzyganiasporów—argumentyfunkcjonalne
Zdiagramuwynika,żenajwiększeróżnicewystępująpomiędzydwo-
maskrajnymitrybami—kontraktowymiadjudykacyjnym,czyliodpowied-
niopomiędzynegocjacjamiiprocesemsądowym,pozostałetrybyzawiera-
jąelementytychpierwszych.Gwałtownyiciąglepostępującyrozwójform
hybrydowych,polegającygłównienamodyfikacjachtrybukoncyliacyjne-
goiarbitrażowego,jestprzyczynąprzyjęcianazwopisowych:procedury,
wktórychneutralnastronapomagaosiągnąćporozumienieorazprocedu-
ry,wktórychwynikwiążestrony
16
.
LiteraturanatematrozwojuformADRnacałymświeciejestbardzo
obszernaidostępna.Niemalkażdapracatraktującatentematkomplek-
sowo,jakidotyczącawybranychformADR,zawierainformacjeohistorii
ruchuADR.Wobecpowyższegoterozważaniaograniczonezostajądoich
teoretycznegouporządkowaniaikrótkiejcharakterystyki.Rozwójalter-
natywnychmetodrozwiązywaniasporówsądowychnależyrozpatrywać
wtrzechmodelach:
–kulturowouwarunkowanejpreferencji;
–ewolucjisystemuprawa;
–implementacjirozwiązańtypuADRzinnychsystemówprawa.
Modelkulturowouwarunkowanejpreferencjijestwłaściwydlapaństw
azjatyckichispołeczeństwpierwotnych
17
.Wtychspołeczeństwachbardziej
odpowiedniejesttwierdzenie,żetopostępowaniesądowejestalternatywą
dlametod,którewobecnychczasachfunkcjonująpodpojęciemADR.Dzi-
siajprzykłademjestJaponia,gdziesądowerozstrzyganiesporutraktowane
jestjakoostateczność
18
.Zpowoduróżnickulturowychiprawnychmodel
tenwykraczajednakpozarozważaniapodjętewtejpracy.
ModelewolucjisystemuprawaodpowiadarozwojowiformADR
wprawieamerykańskim
19
.WStanachZjednoczonychrozwójform
16
Inaczej:M.Tański,Alternatywne,skuteczne,odpowiednie:krótkiprzeglądnowoczesnychmetodrozwiązywa-
niasporów(w:)Alternatywnemetodyrozwiązywaniasporów.Przeglądzagadnień,Warszawa2003,s.5–6.
17
Więcej:J.Consedine,Sprawiedliwośćnaprawcza.Przywrócenieładuspołecznego,Warszawa2004,s.93–173.
18
WJaponiidziałaniewymiarusprawiedliwościniebyłoobarczonezaległościamiwrozpatrywa-
niuspraw,nawetwówczasgdyw1975r.miałajednegosędziegona8400obywateli,podczasgdy
wUSAjedensędziaprzypadałna500obywateli,awAngliina1000—S.Ehrlich,Refleksjeodwóch
prawniczychkulturach:europejskiejijapońskiej,PaństwoiPrawo1987,z.6,s.46.Danenatematpo-
pularnościmetodpojednawczychwJaponii—zob.R.Nishikawa,JudgesandADRinJapan,Jou-
rnalofInternationalArbitration2001,vol.18,part3;L.Leszczyński,Zjawiskoprawnewkulturze
społecznejJaponii,StudiaPrawnicze1991,nr1,s.48.
19
Zob.Ch.W
.Moore,TheMediationProcess:PracticalStrategiesforResolvingConflict,3rdEditionRe-
vised,SanFransisco2003,s.20–33;oraznp.A.Korybski,Alternatywnerozwiązywaniesporów...,
s.67–102orazliteraturatampowołana.
22
