Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZbigniewLewicki
okołotysiącaosób,aleniedoprowadziłydosformowaniazwartegojądrapol-
skiejgrupyetnicznej.
Natomiastw1852r.pochodzącyzeŚląskafranciszkaninks.LeopoldMoczy-
gembaudałsiędoStanówZjednoczonychcelempodjęciapracymisyjnejwśród
Niemców.OsiadłwTeksasie,skądzacząłlistownienamawiaćswoichbraci
iinneosobydoemigracji.W1854r.założonowtymstaniepierwsząnakonty-
nenciepolskąosadę,nazwanąPannaMaria.Falaemigracjiśląskiejutrzymywała
sięprzezkilkalat.Pionierskiewarunkiżycianiewszystkimjednakprzypadłydo
gustuiczęstoobwinialiks.Moczygembęowprowadzenieichwbłąd;miałysię
nawetpojawićpomysłypowieszenialubutopieniago.
WXIXw.doAmerykiprzybyłołącznieponad35mlnimigrantów,costano-
wiłonajwiększewhistoriiprzemieszczeniesięludnościwczasiepokoju.Prze-
mysłowiecAndrewCarnegiezaproponowałnawetmetodęobliczaniafinanso-
wejwartościimigracji.Przyjął,żejedenimigrantbyłwartprzynajmniej1,5tys.
dolarów(34tys.dolarówwedługdzisiejszejwartości),gdyżtylewynosiłaśred-
niacenaniewolnikatużprzedwojnąsecesyjną.Każdyprzybyszprzywoziłteż
zesobąśrednio125dolarów,acozatymidzie,wsamymtylko1882r.,gdydo
StanówZjednoczonychprzybyłoprawie800tys.osób,majątekpaństwazwięk-
szyłsięookoło1,3mlddolarów,czylidwarazywięcejniżwynosiławartość
wydobytegowtymczasienacałymświeciezłotaisrebra.
Zniewielkimiwyjątkamibyłatoimigracjamotywowanaekonomicznie,gdyż
zarobkirobotnikówwStanachZjednoczonychpozostawałyo40%wyższeniż
wWielkiejBrytanii,acenyżywności-niższe.Byłtojedenzpowodów,dlaktó-
rychbardzowielunowoprzybyłychposzukiwałożyciamiejskiego,nawetjeśli
wswoichojczyznachzajmowalisięrolnictwem.
NiemalwszystkiestatkizimigrantamiprzypływałydoNowegoJorku.Nowo
przybyliprzechodzilikontrolęwCastleGardenusytuowanymnapołudniowym
krańcuManhattanu.Okazałosięjednak,żezbytwieleosóbnznikało”jeszcze
przedinspekcjąsanitarnąiw1892r.centrumimigracyjneprzeniesiononapoło-
żonąwpobliżuStatuyWolnościwyspęEllisIsland.
CentrumnaEllisIslandbyłoprzygotowanenaprzyjęcie5tys.imigrantów
dziennie,alerekordwynosił11700osób,coniedziwiwświetlefaktu,że
dużyparowieczabierałponad3tys.podróżnych.Przybyszemusieliprzejść
kontrolęzdrowia,którązaliczałopomyślnieokoło80%kandydatównaimi-
grantów,aostatnimsitembyłarozmowazurzędnikiemimigracyjnym,który
częstozadawałpodchwytliwepytanienczyczekanapanapraca?”.Odpowiedź
twierdzącaoznaczałapowrótnastatekidoEuropy,gdyżprawozakazywało
zawieraniazawczasutakichumów.Szczęśliwcyotrzymywalidokumentprzy-
byciazeswoim,aczęściejznowymnazwiskiem,jeślidotychczasowebyło
zbyttrudnedlaurzędnika,ipowymianiepieniędzymogliwyruszyćwdalszą
drogę.Mniejwięcejjednatrzeciaspośródnichpojakimśczasiewracałado
ojczyzny.
20
