Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Red.A.Mania,P.Laidler,AmerykańskademokracjawXXIwieku
Kraków2006,ISBN978-83-233-2246-7,©byA.Mania,P
.Laidler&WUJ
34
SEBASTIANWOJCIECHOWSKI
Możnazatemwysunąćtezę,żejesttokolejnyetapewolucjiterroryzmupolegający
naczęściowymzastępowaniujednejformyprzezdrugą.Sukcesywniespadarównież
znaczenieideologicznych,awzrastareligijno-kulturowychprzyczynterroryzmu.Za-
stępowanieterroryzmulokalnegoprzeznurtglobalnyniemusibyćjednakżeprocesem
trwałym.Napewnoteżniebędzieprocesemostatecznym,toznaczyniewyeliminuje
całkowicieterroryzmulokalnego.Wprzyszłości,coniewykluczone,wystąpićbowiem
możezjawiskoodwrotnedopowyższego.
Niemakontynentuczyregionuwolnegoodterroryzmu.Dozamachówterrory-
stycznychczęstowciągukilkugodzindochodziwróżnychmiejscach,nietylkoodda-
lonychodsiebie,aleiwzajemniebardzosięróżniących,naprzykładWielkaBrytania,
Egipt,CzeczeniaczyTurcja.Niezmieniatojednakfaktu,żeobecniegłównymcelem
globalnegoterroryzmusąStanyZjednoczone–ichobiekty,obywatele,szerokorozu-
mianeżywotneinteresyorazsojusznicy.Tylkonp.w2002rokuna198przypadków
międzynarodowegoterroryzmu77dotyczyłoUSA,aw2003rokuna190–82
8.
Przeciwdziałającterrorystycznemuzagrożeniu,StanyZjednoczonepodejmująrów-
noleglecałyszeregróżnychinicjatyw.Ichobecnąstrategięwalkizglobalnymterrory-
zmemmożnapodzielićnatrzygłówneelementyskładowe:
1)działaniazewnętrzne–prowadzonepozaterytoriumUSA,
2)inicjatywywewnętrzne–naobszarzeStanówZjednoczonych,
3)projektyzespolone,obejmująceobiepowyższesfery.
Pierwszagrupadziałańuwzględniam.in.tworzenieifunkcjonowaniemiędzynaro-
dowejkoalicjiantyterrorystycznej,współpracęnaforummiędzynarodowym,wsparcie
ekonomiczno-logistycznedlapaństwtrzecich,działaniasiłzbrojnychorazsłużbspe-
cjalnychpozaterytoriumUSA,promowanie–nawieleróżnychsposobów–demokra-
cjiwposzczególnychczęściachglobuczypróbyprzeciwdziałaniaprzyczynomwspół-
czesnegoterroryzmu.Znajdujetoswojeodzwierciedleniezarównowrealizacjiosła-
wionejdoktryny„osizła”,jakiinnychprzejawachdziałalnościamerykańskiej
dyplomacjiczyinstytucjipozarządowychokreślanychczęstomianem„pochodniwol-
ności”.Donajbardziejznanychichprzykładówzaliczyćnależym.in.:FreedomHouse,
InternationalRepublicanInstituteczyOpenSocietyInstitute.Trudnokrótkoijedno-
znacznieocenićpowyższedziałania.Niektórespośródnichwywołująbowiemwiele
polemikikomentarzy.SwoistympapierkiemlakmusowymmożebyćobszarBliskiego
Wschoduizwiązanyznimplan„mapydrogowej”.Jestonwrzeczywistościpróbąza-
prowadzeniastabilizacjiidemokracjiwcałymregionie.Należygoanalizowaćnietyl-
kowkontekściewydarzeńwIraku,aletakżewLibanieczynaZachodnimBrzegu.
Pozostajewyrazićnadzieję,żewiększośćpowyższychprzypadkówbędzieczęścią
składowąszerszejtendencji,którąobrazująostatnieprzemianyGruzjiczynaUkrainie,
wskazującebyćmożenakoniecznośćuzupełnieniawprzyszłościkoncepcjiSamuela
Huntingtonaoczwartąfalędemokratyzacji.
Sferadruga–wewnętrzna,tocałokształtdziałańpolitycznych,prawnych,logi-
styczno-administracyjnychczyfinansowychmającychnacelumaksymalnezwiększe-
niestanuipoczuciabezpieczeństwawewnętrznegowUSAorazzminimalizowanie
groźbykolejnychatakówterrorystycznych.Zminimalizowanie,anieichcałkowitewy-
eliminowanie,botojestniemożliwem.in.zewzględunadużyobszaripopulacjęUSA,
wielośćpotencjalnychcelów,liczbęosóbprzemieszczającychsiętakzarównowruchu
krajowym,jakizagranicznym(dlaprzykładutylkojeden–największynaświecieport
8PatternsofGlobalTerrorism2003,UnitedStatesDepartmentofState,2004.
