Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.DoktrynaMonroego
27
wewnętrznepaństwzachodniejpółkulibędzietraktowanaprzezStany
Zjednoczonejakozagrożeniedlaichwłasnegobezpieczeństwa.Jedno-
cześnieWaszyngtonodżegnałsięodjakichkolwiekpróbingerowania
wsprawywewnętrzneEuropy,łączniezjejnadalistniejącymiw1823
rokukoloniami,nawetjeślipołożonebyłynatereniezachodniejhe-
misfery
17
.WswoimwystąpieniuprezydentMonroeproponowałzatem
umocnieniestatusquoiwzajemnenieingerowaniewsprawyistniejących
jużpaństweuropejskichiamerykańskich.DoktrynaMonroegoniegło-
siłahasłaDAmerykadlaAmerykanów”,coczęstojestjejprzypisywane,
aniteżniemówiłaoterenachpóźniejszejAmerykiŁacińskiejwkate-
goriachstrefywpływówWaszyngtonu.Rozszerzeniainterpretacyjnetej
koncepcjipowstaływpóźniejszychlatach.Cowięcej,doktrynaMon-
roegomiałacharakterunilateralny,ajejzałożenianiebyłykonsultowane
zżadnyminnympaństweminiktpozasamymiStanamiZjednoczony-
miniezobowiązywałsiędoichprzestrzegania.Amerykańskadeklaracja
sprzeciwuwobeceuropejskiejingerencjiwsprawywewnętrznenowo
powstałychpaństwwzachodniejhemisferzeniewynikałateżzprzyj-
mowanianasiebieodpowiedzialnościzanie,araczejzwłasnejobawy
przedagresjązewnętrzną.OilezatemdoktrynaMonroegowyznaczy-
łanoweramystosunkówmiędzyStanamiZjednoczonymiaEuropą,
otylewniewielkimstopniuodnosiłasiędorelacjimiędzypaństwami
wzachodniejhemisferze.Wartozresztąpodkreślićwtymmiejscu,że
choćStanyZjednoczonerzeczywiścierosływsiłę,tow1823rokunie
byłyjeszczenatylepotężne,bymócobronićnawetwłasneterytorium
przedeuropejskimatakiem,acodopierowysłaćoddziałydonowo
powstałychkrajównapołudniu.DoktrynaMonroegomiałazatemra-
czejodstraszaćewentualnepróbyeuropejskiejingerencjiniżstanowić
realnągroźbę.ChoćnaStarymKontynencieamerykańskazuchwałość
wywołałaniesmak,tojednakEuropabyławówczaszajętawłasnymi
problemami,przezcopoczynaniazaAtlantykiemniespotkałysięzjej
stanowcząreakcją.Hiszpaniaodokupacjinapoleońskiejnadalbyłapo-
grążonawchaosie,jakożepowrótdowładzyFerdynandaVIIicofnięcie
17
Zob.OrędziePrezydentaStanówZjednoczonychJamesaMonroewsprawiepolityki
nieinterwencji,w:W
.Dobrzycki,System…,op.cit.,s.406-407.
