Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Amerykańskiedoktrynyprezydenckie
Tozkoleisprawiawrażenie,docenianeprzezjednych,apo-
tępianeprzezinnych,żeStanyZjednoczonewidząsięwroli„glo-
balnegoszeryfa”.Niemożnajednaknainnejdrodzegwarantować
pokojuispokojuwświecie.Trzebazarazemwziąćpoduwagęfakt,
żeStanyZjednoczoneniekolonizowałyinnychpaństw(jedynym
wyjątkiem,aitowątpliwym,byłyFilipiny30)iniemiałyambicji
tworzeniaimperiumwrozumieniustrukturyskładającejsięzjądra
ipodporządkowanychmusatelitów.OdpoczątkuXXw.domino-
waływświeciepolitycznieiekonomicznie,atakżetechnologicznie
ikulturowo,alestanowiłotonaturalnąkonsekwencjęichwielkości,
aniewymuszaniaposłuszeństwasiłą.
Wszystkieteelementy,iszereginnych,znalazłyswójwyraz
wamerykańskichdoktrynachprezydenckichpolitykizagranicz-
nejibezpieczeństwapaństwa,zktórychkilkanaściezasługujena
szerszeomówienie.Brakjednoznacznejdefinicjipojęciadoktryny
sprawiazarazem,żezestawydoktrynuwzględnionychwopraco-
waniachamerykańskichpoświęconychsyntetycznejichprezen-
tacjiniepokrywająsię.Obecnytomzawieramożliwienajszerszą
gamędoktrynprezydenckich,różnisięnatomiastodamerykań-
skichopracowańwęższymujęciemtematu.Autorzyamerykańscy
bardzoszerokoukazująprzebiegdebattoczonychprzezpolityków
danegookresuwokółznaczeniaposzczególnychsformułowańdok-
tryny.Sątoelementystosunkowomałoczytelnedlaodbiorcynie-
amerykańskiegoiwniniejszymopracowaniuzostałyuwzględnio-
newniewielkimtylkostopniu.
Pozadoktrynamisensustricto,ogłaszanymipodnazwiskiem
prezydenta,whistoriidyplomacjiamerykańskiejpojawiająsiętak-
żedeklaracjeprogramowe,lubmodyfikacjeistniejącychkoncep-
cji,formułowaneprzezurzędnikówadministracjiniższegoszcze-
bla,irównieżokreślaneczasamimianemdoktryn.Niemająone
mocyrównejdoktrynomprezydenckimistanowiąjedyniewyraz
pewnychtendencji,niemniejniektóreznichmająznaczeniedla
30
Zob.Z.Lewicki,UstanawianieamerykańskiejwładzykolonialnejnaFilipinach,
„ZeszytyPrawnicze”2015,t.15,nr3,s.47–70.
22
