Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DoktrynaWashingtona
manicbardziejistotnegoniżto,bywykluczyćstałe,zakorzenione
antypatiewobecposzczególnychpaństwinamiętneprzywiązanie
doinnych.Zamiasttegonależypielęgnowaćsprawiedliweiprzy-
jazneuczuciawobecwszystkich.Państwo,któreżywidoinnego
nawykowąnienawiśćlubnawykowąsympatię,jestwpewnym
stopniuniewolnikiem.Jestniewolnikiemswojejwrogościlubprzy-
wiązania,akażdaztychsytuacjiwystarczy,byodwieźćgoodobo-
wiązkówiinteresów.Niechęćjednegopaństwadoinnegosprawia,
żełatwiejjestsięwzajemnieobrażaćiranić,doznawaćurazów
znieistotnychprzyczyn,atakżebyćwyniosłyminieustępliwym,
gdypojawiająsięprzypadkowelubbłaheokazjedosporów.Stąd
częstestarcia,zacięte,zajadłeikrwawepojedynki.Naród,powodo-
wanyzłąwoląiniechęcią,niekiedynakłaniarząddowojnywbrew
najlepszymocenompolitycznym[ł].
Namiętneprzywiązaniejednegopaństwadoinnegojestźródłem
różnegorodzajuzła.Sympatiadlaulubionegopaństwasprzyja
wytworzeniuzłudzeniawyimaginowanegowspólnegointeresu
wprzypadkach,gdynieistniejeżadenrzeczywistywspólnyinte-
res,awrogośćjednegozpaństwdoinnegobłędniezachęcajedo
udziałuwsporachiwojnachznimbezodpowiedniegopowodu
lubuzasadnienia.Prowadzitorównieżdonadawaniaulubionemu
państwuprzywilejówodmawianychinnym,comożepodwójnieza-
szkodzićpaństwuudostępniającemuje[ł].Przywiązaniemałego
lubsłabegodowielkiegoipotężnegopaństwaskazujetopierwsze
nabyciesatelitądrugiego[ł].
Historiaidoświadczeniedowodzą,żeobcewpływystanowiąjedno
znajbardziejzgubnychzagrożeńdlarządurepublikańskiego[ł].
Nadmiernastronniczośćdlajednegopaństwainadmiernaniechęć
doinnegosprawia,żeci,którzytakpostępują,widząniebezpie-
czeństwotylkopojednejstronieiniedostrzegająnaciskówzdru-
giej,anawetjewspierają[...].
Europamazestawpodstawowychinteresów,którenasniedotyczą,
lubdotyczątylkobardzopośrednio.Dlategoangażujesięonawczę-
stekontrowersje,którychprzyczynysązasadniczoodległeodnaszych
problemów.Byłobyznaszejstronyniemądreuczestniczyćwskutek
sztucznychzwiązkówwzwykłychperypetiachpolitycznychEuropy
31
