Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
M.Piecyk
siępróbkęlaboratoryjną(nazywanąrównieżzredukowaną,średniąlubkońcową).
Tapróbkajestprzekazywanadolaboratoriumizniejpobieranesąnaważkido
poszczególnychanaliz.Podczasredukcjipróbkiogólnejmożebyćwydzielana,
opróczpróbkilaboratoryjnej,kontrpróbka(próbkarozjemcza)dlacelówpotwier-
dzeniaprawidłowościoznaczenialubstanowiącamateriałodniesienia.
2.1.1.liczbaimasapobieranychpróbekpierwotnych
Stopieńzmiennościwartościoznaczanychwłaściwości(np.zawartośćskładnika,
uziarnienie,gęstość,zawartośćekstraktu)wpartiitowarudecydujeotym,czydaną
partięmożnauznaćzajednorodnączyniejednorodną.Jeśliwynikianalizdanejwła-
ściwościprzeprowadzonychniezależniewewszystkichpobranychpróbkachróżnią
sięistotnie,todanąpartięuznajesięzaniejednorodną.Wprzypadkugdypartia
towarujestniejednorodna,dużeznaczeniemająwielkośćorazliczbapobranychpró-
bek,któramusibyćtymwiększa,imwiększejestzróżnicowaniemiędzyposzcze-
gólnymipróbkamipierwotnymi.Dobłędówmożeprowadzićrównieżpobraniezbyt
małychpróbek,dlategonajlepszawielkośćpróbkipierwotnejpowinnamieścićsię
wzakresie100-500g,przyczympreferowanajestgórnagranicategozakresu.
Zkoleinajlepszymsposobemwyznaczenialiczbypróbekpierwotnych,które
należypobraćzpartiitowaru,sąmetodystatystyczne.Wliteraturzemożnaznaleźć
kilkametodwyznaczanialiczbypróbekpierwotnychmetodamistatystycznymi.Poni-
żejopisanojednąznich,któramazastosowaniedopobieraniapróbekcelemoznacze-
niawłaściwościorozkładzienormalnym.Zastosowanietegosposobuwymagaznajo-
mościwartościśredniejoznaczanejwłaściwości(x)orazodchyleniastandardowego
(SD).Takiedanemogąpochodzićnp.zbadańwstępnychprzeprowadzonychniezależ-
niewwielupobranychpróbkachlubzinnychźródeł,np.zliteratury.
Kolejnymetapemwobliczeniuliczbypróbekpierwotnychjestzałożeniedopusz-
czalnejprecyzjiwwyznaczonymprzedzialeufności.Przedziałufnościdlawartości
średniejmożnaopisaćjako:
[
r
]
Į
/2
|
SD
Q
gdzie:x-średnia;zα/2-normalneodchyleniestandardoweodczytanedlawymaga-
negopoziomuufności(α)ztablicstatystycznychrozkładunormalnego;SD-odchy-
leniestandardowewynikówniezależnychoznaczeńdanejwłaściwościwpróbkach
pierwotnych;n-liczbapróbekpierwotnych,którąnależypobrać.
Wtymrównaniu
]
Į
/2
|
SD
Q
oznaczamaksymalnydopuszczalnybłąd(E),więc
możnazapisać:
