Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rodka.Mniejszeimniejlicznezębymlecznezachowująsiędopóty,do-
pókidużezębystałenieznajdąmiejscawszczęceiżuchwie.Zchwilą
całkowitegowyrżnięciasięuzębieniamlecznego(po2rokużycia)
przedniaczęśćszczękiiżuchwyosiągajużswąostatecznąwielkość.
Dalszaczęśćprzedłużasięnastępniekutyłowi,robiącmiejscedlazę-
bówtrzonowych.
Naogółwymianazębów(wrazzwyrżnięciemsięzębówtrzono-
wych)trwaod7do13rokużycia;tylkoząbmądrościwyrzynasię
znaczniepóźniej,między17a30–35rokiemżycia.
Noworodekniemaanijednegozęba,którybysięwydostałnapo-
wierzchniędziąsła.Zarównojednakwszczęce,jakiwżuchwienowo-
rodkaopróczwszystkich10zębówmlecznych,znajdującychsięwróż-
nymstopniurozwoju,kryjąsięzawiązkistałychsiekaczy,kłów,pierw-
szychzębówtrzonowychipierwszychprzedtrzonowych.
Koronyzębówmlecznychnoworodkasąjużwzupełnościrozwinię-
te,atworzeniesiękorzenijestdopierozapoczątkowane.Powyrżnięciu
sięzębówmlecznychnastępujedalszewapnieniekorzeni.
Przerzynaniesięzębówprzezdziąsłaodbywasięwstałejkolejności,
aleczas,wktórymkażdaparazębówsięwyrzyna,podlegadużej
zmiennościosobniczej.Zębyżuchwywyrzynająsięwcześniejniżod-
powiedniezębyszczęki;dotyczytozarównozębówmlecznych,jak
istałych.Udziewczynekzębywyrzynająsięwcześniejniżuchłop-
ców;wuzębieniustałymróżnicatawynosiśrednio4,5miesiąca.
Pojawianiesięzębówmlecznychrozpoczynasięwyrzynaniemprzy-
środkowegosiekacza,akończywyrzynaniemdrugiegozębatrzonowe-
gomlecznego.Kolejnośćwyrzynaniasięzębówprzerywatylkokieł,
którywystępujedopieropopierwszymzębietrzonowymmlecznym.
Pierwszymwyrzynającymsięzębemuzębieniastałegojestząbtrzo-
nowypierwszy,poczymdopierodalszewyrzynaniepostępujerówno-
miernieodprzyśrodkowegosiekaczadotrzeciegozębatrzonowego;
tylkokieł,takjakwuzębieniumlecznym,wyrzynasiępóźniej,mniej
więcejjednocześniezdrugimzębemprzedtrzonowym.
Czasikolejnośćwyrzynaniasięzębówmlecznych
1.Siekaczeprzyśrodkowe
2.Siekaczeboczne
3.Zębytrzonowepierwsze
4.Kły
5.Zębytrzonowedrugie
w6–9miesiącużycia
w8–11
w12–16
w16–20
w20–30
n
n
n
n
n
n
n
n
Zmianauzębienia.Nauwagęzasługujeopóźnionewyrzynaniesiękła,któretłuma-
czysiętym,żezawiązekkłówznajdujesięznaczniegłębiejodpozostałychzawiązków
zębów,wymagawięcwięcejczasudoosiągnięciawolnejprzestrzeniwszczęceiżu-
chwie.Jednorocznedzieckomiewazwykle8zębów,półtoraroczne–16,dwuipółroczne
–pełneuzębieniemleczne.
Jużpodczaswytwarzaniasięuzębieniamlecznegorozpoczynasięwapnieniekoron
zębówstałych.Unoworodkawierzchołkiguzkówpierwszychzębówtrzonowychsąjuż
zwapniałe.Wkońcupierwszegorokużyciarozpoczynasięwapnieniepierwszychtrzech
zębów,aw5rokużyciawszystkiekoronylubichwiększaczęść,zwyjątkiemzębamą-
drości,sąjużwytworzone.
64
