Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
okrężnicy.Jeżeliżołądekjestwypełniony,aokrężnicaopróżniona,kształt
śledzionyjestzupełnieinny;jestonwtymprzypadkuporównywanydo
cząstkipomarańczy.Międzyobutymiformamikrańcowymiwystępują
różneformypośrednie;zaznaczająsięonewyraźnie,jeżelizwłokizostały
utrwaloneprzedwyjęciemznichnarządów.Śledzionanieutrwalonatraci
swąformęprzywyjmowaniuipowierzchniejejorazbrzegisąbardzosła-
bozaznaczone.
Śledzionachorobowopowiększonaprzezwyciężawpływsąsiedztwa,
powiększasięjegokosztemiosiągawielkość,którejprawidłowynarząd
nigdyniema.Jednakiprawidłowaśledzionajestbardzozmienna,może
siępowiększaćizmniejszaćwznacznychgranicach.Przeciętniedługość
narząduwynosiokoło12cm,szerokość7cm,grubość4cm,masaokoło
200g.Masapowyżej200gjestnaogółoznakązmianpatologicznych.
Jeżeliwśledzioniezawartośćkrwiwzrasta(np.wczasietrawienia),narząd
siępowiększa;wniektórychchorobachzakaźnych(zimnica)śledziona
możeosiągaćogromnerozmiary;wtedynietylkowystępujespodłukuże-
browegoizłatwościąjestwyczuwalna,alenawetmożezająćznaczną
częśćjamybrzusznej.Odwrotnie,opróżnienieśledzionyzkrwipowoduje
zmniejszenietegonarządu.Pośmierciśledzionazmniejszasięo1/3lubna-
wetwięcejizawieratylkookoło50mlkrwi.Uzwierząt,aprzypuszczal-
nierównieżiuczłowieka,osobnicyniedużegowzrostuzpowoduwzględ-
niewiększejpowierzchniciałamająstosunkowowiększąśledzionęniż
osobnicywysokiegowzrostu.
Wśledzioniemożnaodróżnićkoniecprzedniikoniectylny,brzeg
górnyorazbrzegdolny,powierzchnięprzeponowąipowierzchnię
trzewną.
Wypukłapowierzchniaprzeponowa(faciesdiaphragmatica),
zwanateżpowierzchniąboczną,przylegadowklęsłejstronyczęści
żebrowejprzepony.Powierzchniatrzewna(faciesvisceralis)albo
przyśrodkowa
przedzielonajestpodłużnąwyniosłością(brzeg
pośredni)naczęśćprzedniąitylną.Częśćprzednia,większa,przylegado
żołądkainosinazwępowierzchniżołądkowej(faciesgastrica);
częśćtylna,mniejsza,przylegadonerki(nierazrównieżdobrzegugórne-
golewegonadnercza),stanowionapowierzchnięnerkową(faciesre-
nalis)lNapowierzchniżołądkowej,wzdłużiwpobliżujejgranicyzpo-
wierzchniąnerkową,biegnienieregularnieszczelinowatewgłębienie
–wnękaśledziony(hilumsplenicum);tutajnaczyniainerwywchodzą
iwychodząznarządu.Dolnyodcinekpowierzchnitrzewnejprzykońcu
przedniegonarząduwytwarzaniewielką,niecospłaszczonąpowierzch-
nięokrężniczą(faciescolica);przylegadoniejzgięcieleweokrężnicy,
powyżejzaśprzeważnieogontrzustki.
Zobubrzegówśledzionybrzeggórny(margosuperior),dawniej
zwanyostrymlubkarbowanym,położonymiędzypowierzchniąprzepo-
nowąażołądkową,jestcieńszyipołożonybardziejdoprzoduniżdolny.
Maoncharakterystycznewrębywystępującewzmiennejliczbie2–7,
zwykle3–4,którenadająmuwyglądkarbowany(dawnanazwamargo
crenatus).
17
