Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Osłonkawłóknabezrdzennego.Powstajeonawtensposób,żeaksonywliczbieod
jednegodokilkunastulubwięcej(najczęściej7–12),wpuklająsięwgłąblemocytu.Wni-
kającdotejkomórki,wpuklajądoniejprzedsobąjejbłonkęplazmatyczną.Otaczająca
aksonczęśćwpuklonabłonkizachowujenadalłącznośćzbłonkąpokrywającązewnętrz-
nąpowierzchniękomórkizapomocąpodwójnejblaszkitejbłonki,zwanejkrezkąak-
sonu,czylimezaksonem(ryc.5a).Wrezultaciedokołaaksonuimiędzydwiema
blaszkamimezaksonuutrzymujesięszczelinkaotwierającasięnapowierzchniękomór-
kiosłonkowej.Wkomorachtych,obejmującychwiększąliczbęaksonów,mezaksontwo-
rzyrozgałęzienia(ryc.5b,c).
Ryc.5.Schemattworzeniasięosłonkiwłókienbezrdzennych(wzorowanenaGasserze).
Osłonkamielinowa,czylirdzenna.Kształtujesięinaczej(ryc.6).Tutajwkomórkę
osłonkową(lemocyt)wpuklasięjedenaksonwsposóbpoczątkowopodobny,wytwarza-
jąckrezkęjakwewłókniebezrdzennym(ryc.6a,b).Następniekrezkataokręcasięwie-
lokrotniedookołaaksonu(ryc.6c,f),gdytymczasempozostałeczęścicytoplazmylemo-
cytuzostajązepchniętenazewnętrznąpowierzchnięosłonkiwłókna.Wwynikutegozło-
żonegoprocesunapowierzchniaksonuwytwarzasięwielowarstwowypokładmieliny
złożonejzwielublaszeknawijającegosięnaaksonmezaksonu;mielinętępokrywawar-
stwacytoplazmykomórkiosłonkowej.Obrazosłonkirdzennejjestprzedstawionyna
fotografii(ryc.7),uzyskanejwmikroskopieelektronowymzprzekrojupoprzecznego
przezwłóknordzennenerwuobwodowego.
Zależnieodliczbynawiniętychnaaksonbłonekmezaksonalnychosłonkamielinowa
możemiećróżnągrubość,odułamkamikrometradokilkumikrometrów.Nietworzyona
jednaknawłóknienerwowymwarstwyciągłej,leczprzerywasięwregularnychodstę-
pachwobrębietzw.węzła(nodusneurofibrae),czyliprzewężeniaRanviera.Odcinek
osłonki,znajdującysięmiędzydwomasąsiednimiwęzłami,zwanyodcinkiemmię-
dzywęzłowym(segmentuminternodale),wynosipoczątkowo100–150pm,następnie
wydłużasiędo0,8–1,0mm;odpowiadaonjednejkomórceosłonkowej.Samlemocytza-
ginasięnabrzegucieśniwęzłanaobnażonązmielinypowierzchnięaksonuiwpołowie
długościcieśnistykasięzlemocytemsąsiedniegoodcinkaosłonkirdzennej.Obieko-
mórkitworzątutajlicznezgrubiałenakońcachwypustki(ryc.8).Międzydwomasąsied-
nimilemocytamipozostajenieregularnaszczelina,przezktórądoaksonu(dojegoakso-
lemy)możeprzenikaćpłynmiędzykomórkowy.
9
