Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WIELOKULTUROWOŚĆIPAMIĘĆ.KILKAREFLEKSJIOPRZESZŁOŚCILWOWA|13
świadczyohołdowaniuideimyśleniawyobrażeniowo-życzeniowego,awięc
nierealnego,będącegowmniejszymlubwiększymstopniufikcją.Owomyśle-
niejestpokłosiemnostalgiiisentymentuwobectego,cojużminęło.Realna
wielokulturowośćmaztymnpodkolorowanym”stanembardzoniewielewspól-
nego6.Wielokulturowość,naznaczonaporządkiem,spokojem,ładem,wytwor-
nościąprzybierawymiarterapeutyczny.Swoistezapotrzebowanienańzgłaszają
zazwyczajzbiorowości,którewprzeszłościutraciłyjakąścząstkętożsamości
terytorialno-kulturowej,awspółcześniechcądoniej-zapośrednictwemróż-
nychformpamięci-powrócić,powrócićchoćbynachwilę.WEuropieŚrod-
kowo-Wschodniejtakimispołecznościamisąm.in.deportowani,wypędzeni,
wysiedlaniPolacy,Żydzi,Niemcy
7
.Każdaspośródtychnacjiwspecyficzny
sposóbpostrzegaswójstanobecny,niepodważajączarazemwzorcówiwartości,
wypływającychzwielokulturowychtradycji,wobrębiektórychwprzeszłości
(wXXw.)egzystowała.Znutąnostalgiipowracająwpamięcidodziedzictwa
przeszłościwypędzeni.Zupełnieodmienniepostrzegająjezkoleici,którzy
oddziesięcioleciprzebywająnaterenachutraconychprzezinnych.Zazbytda-
lekoidącymrozwojemwielokulturowościnieopowiadająsięobecnietenarody
środkowejiwschodniejEuropy,którenstawiają”narozwójpaństwanarodowego,
awięcm.in.Węgrzy,Polacy,Ukraińcy,Litwini.Znacznaczęśćmieszkańców
tychkrajówdostrzegawwielokulturowościjakośćstanowiącązagrożeniedlaich
tożsamościnarodowej,atakże-jakwprzypadkuUkraińców-dlaintegralności
terytorialnejpaństwa.MożeUkraińcywistociewoleliby,abyLwówbyłodbiera-
nynnazewnątrz”jakomiastoniewielokulturowe,leczukraińskie.Polacybardzo
chętniewspominają-coprawda-czasywielokulturowej(kresowej)Drugiej
Rzeczypospolitej,kiedyodgrywaliwniejdominującąrolępolitycznąikultu-
rową.Aleczyobecniepragnęlibynp.wielokulturowegoGdańskawnwydaniu”
przedwojennym?Wydajesiętowątpliwe.
Wielokulturowośćstanowiwięcpoważnewyzwaniedladanejspołeczności,
równieżwyzwanienaturypsychologicznej.Jeślijestonanstanem”zprzeszło-
ści,obecnieniezbędnajestokreślonaprzestrzeńkulturowo-edukacyjna,dzięki
którejpojawiłabysięmożliwośćchociażbyniewielkiegokompensowaniaprze-
szłości
8
.Jeślitegorodzajukompensacjanienastąpi,mogąpojawićsięformy
6Wramachrealnejwielokulturowości,wzwiązkuzdostrzeganąwokółninnością”pojawiasię
nieodzownepytanieowłasnymodeltożsamości.M.P
.Markowski,Pragnienieibałwochwalstwo.
Felietonymetafzyczne,Kraków2004,s.106.
7Zbogatejliteraturynatentematzob.m.in.G.Hryciuk,Przemianynarodowościoweiludnościo-
wewGalicjiWschodniejinaWołyniuwlatach1931-1948,Toruń2005;M.Wardzyńska,Polacy-
wysiedleni,wypędzeniiwyrugowaniprzezIIIRzeszę,Warszawa2004;P
.Madajczyk,P
.Popieliński,
Inżynieriaspołeczna.Międzytotalitarnąutopiąacząstkowympragmatyzmem,Warszawa2012.
8Innypoglądwtejmateriiprezentujenp.wybitnywspółczesnyukraińskipedagogWasylKre-
