Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mowejprzyudzialezębówiwreszcienaślinieniaorazformowaniaodpowiedniej
wielkościikonsystencjiporcjipokarmu,tzw.kęsów,boli,kierowanychdogardła
iprzełyku,skądtrafiajądożołądka.
Oprawękostnąjamyustnejtworząodgóryizbokówwyrostkipodniebienne
k.siekaczowej,orazszczęki,wyrostkizębodołowetychżekości,blaszkapozioma
k.podniebiennej,oddołuzaśżuchwa.
Obydwałukizębowe–górny,czyliszczękowy,orazdolny,czyliżuchwowy,
wktórymsąuszeregowanewodpowiedniejkolejnościzębygórnebądźdolne,przy
zwarciupozwalająwyróżnićwjamieustnej,traktowanejjakocałość,dwaróżneob-
szary.Jednymjestnieparzystajamaustnawłaściwa,będącasiedzibąjęzyka,aobjęta
odprzoduizbokówłukamizębowymi.Drugimobszaremjestprzedsionekjamyust-
nej,vestibulumoris,ograniczonyzzewnątrzwczęściprzedniejwargami,wczęści
tylnejzaśpoliczkami.Obudowęprzyśrodkowąszparowategoprzedsionkajamyust-
nejtworząłukizębowe,będącejednocześnieswoistymmuremgranicznymmiędzy
jamąustnąwłaściwąiprzedsionkiemjamyustnej.Częśćprzedniaprzedsionkajamy
ustnejosłoniętawargaminosinazwęprzedsionkawargowego,vestibulumlabiale,
częśćtylnazaś,okrytapoliczkiemtoprzedsionekpoliczkowy,vestibulumbuccale.
Ussakówdomowychstałakomunikacjamiędzyjamąustnąwłaściwąaprzedsion-
kiemjamyustnejistniejenawysokościbrzegubezzębnego,margoadentalis,zwa-
negoinaczejrozstępem,diastema.Wprzypadkukoniajesttowjęzykuhodowców
przerwawędzidłowa.Równieżmiejscemkomunikacjimiędzyjamąustnąwłaściwą
aprzedsionkiemjestciasnaprzestrzeńpołożonazaostatnimtrzonowcem.
Otworemwejściowymdojamyustnejjestszparaustna,rimaoris,otworemwyj-
ściowymzaśtejżejamyjestpołożonanakońcuprzeciwległymcieśńgardzieli,isth-
musfaucium,wiodącadownętrzagardła.
Wnętrzejamyustnejwyścielabłonaśluzowa,tunicamucosaoris,pokrytaekto-
dermalnymnabłonkiemwielowarstwowympłaskim.Okrywaonaprawiecałyjęzyk,
przedłużasięwdziąsłaorazśluzówkępodniebienia,wargipoliczków.Gruczoły
podśluzówkowe,surowiczebądźśluzowe,grupująsięwzależnościodmiejscawystę-
powaniajakogruczoływargowe,gll.labiales,gruczołypoliczkowe,gll.buccales,
gruczołyjęzykowe,gll.linguales.Donichdołączająwielkieskupiskagruczołów
zwaneśliniankamidużymi,jakśliniankipodjęzykowe,śliniankażuchwowaoraz
śliniankaprzyuszna.Zbiorczeprzewodywyprowadzającedużychślinianekuchodzą
bezpośredniodojamyustnejwłaściwejbądź,jakwprzypadkuśliniankiprzyusznej,
doprzedsionkajamyustnej.
WARGIUST,LABIAORIS
Umięśnione,awięcruchomefałdyskórne,jakimisąwargi,ograniczająszparęustną,
którejkształtizasięgjestnietylkogatunkowo,alenawetosobniczozmienny.
Stosunkowoniewielka,wąskaszparaustnacechujekoniaibydło,podczasgdy
świnia,azwłaszczapiesmająjąbardziejszeroką.Równieżstopieńruchomościwarg
jestróżnyuposzczególnychgatunków.Stosunkowonajwiększyjestukonia.Uinnych
gatunków,uktórychwargagórnajestwciągniętawobrębpłytkinosowo-wargowej,
planumnasolabiale,wpostaciśluzawicyjakubydła,czytarczyryjowejjakuświni,
ruchomośćjejjestznacznieograniczona.Zkoleitzw.lusterkonosowepsaczyowcy
lubkozynieograniczawyraźnieruchomościwargigórnej.
42
