Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
74
JOELFEINBERG
uporządkowaniabadańlubpodziałuksiążkinarozdziały.Równie
pomocnysposóbklasyfikacjidanychdotyczącychsprawiedliwości,a
przytymsposóbobiecującycenniejszewglądyteoretyczne,polegana
podzialeprzypadkówniesprawiedliwości
2
na:te,któredyskryminują,
wyrządzająckrzywdę;te,którewyzyskująswojeofiaryorazte,które
krzywdząswojeofiarypoprzezwydawanieonichfałszywych,znie-
ważającychopinii.Rozróżnienietodotyczyrodzajówkrzywdokre-
ślanychmianemniesprawiedliwościorazzawieraprzekrójsytuacjii
kontekstów,wktórychsąwyrządzane.Bezwzględunarodzajdziała-
niaorazjegoinstytucjonalnetło,każdaniesprawiedliwośćwewłaści-
wymsensietegosłowabędzie,jaksądzę,należećdojednegospośród
tychtrzechrodzajówkrzywd.
Jeszczewiększyporządekwdziedziniesprawiedliwościmożna
zaprowadzićpoprzezmożliwiestarannepodzieleniedanychnadwie
kategorie.Niewykluczone,żemożnatouczynićnawieleróżnych
sposobów,jednakten,którymjajestemtutajzainteresowany,dzieli
różnorodnekonteksty,kryteriaizasadysprawiedliwościnate,które,
zistotyswojej,zawierająporównaniamiędzyróżnymiosobamioraz
te,któreichniezawierają.Wkażdymztychprzypadków,rzeczjasna,
sprawiedliwośćpoleganaoddaniukomuśtego,comusięnależy;jed-
nakwniektórychprzypadkachto,cosiękomuśsłusznienależy,jest
wyznaczaneniezależnieodnależnościprzysługującejinnymludziom,
podczasgdywinnychprzypadkach,należnośćdanejosobyjestmoż-
liwadowyznaczeniajedynieprzezodniesieniedojejzwiązkówzin-
nymiosobami.Konteksty,kryteriaizasadypierwszegorodzajubędę
określałmianemnieporównawczych,atedrugiegorodzaju-mianem
porównawczych.Celem,którystawiamsobiewtymartykule,jestna-
świetleniekontrastumiędzysprawiedliwościąporównawcząiniepo-
równawczą,jakrównieżzbadanieichewentualnychpunktówwspól-
nych,namocyktórychpojęciesprawiedliwościmożeokreślaćobydwa.
I
Wostatnichlatachsprawiedliwościporównawczejpoświęcono
owielewięcejuwaginiżsprawiedliwościnieporównawczej,poniekąd
zewzględunato,żeróżniautorzyzdołaliosiągnąćporozumienieco
2Jakzauważyłowieluautorów,przyuprawianiuetykiowielewygodniejjestmó-
wićoniesprawiedliwości,zamiastużywaniapozytywnegoterminu-sprawiedliwości.
Taogromnawygodajestniezaprzeczalnymfaktem,natomiastkwestięjejteoretycz-
negoznaczeniapozostawiamtutajbezkomentarza.
