Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
RzymskieImperium
zgermańskimiżołnierzami
PierwsząksięgętejczęścinaszejpracyzatytułowaliśmyuKonfliktRzymian
tradycyjnychinadalprzyjmowanychopiniitakirównoległyukładbyłbynie-
zGermanami”
,zaśtytułksięgidrugiejbrzmiuWędrówkiLudów”
.Według
poprawny,zaśdrugitytułpowinienbyćpodporządkowanypierwszemu:czyż
bowiemWędrówkiLudówniesąwłaśniemomentemkrytycznymiczynni-
kiemdecydującymwukonflikcieRzymianzGermanami”?
Wzasadzienietaktowyglądało.StarciemiędzyRzymianamiiGermanami
wsensiewłaściwejwalki,czyteżhistoriiwojskowości,skończyłosięwtrzecim
wieku.Wrazzkońcemtegostulecianieistniałjużrzymskisystemwojskowy,
armiarzymska,którabyłabyzdolnadowalkizGermanami.Niewątpliwieist-
niałjeszczenaródrzymski,RzymskieŚwiatoweImperium,którefunkcjono-
wałoniemalwpełnirozwojujeszczeprzezkolejnestulecie,zaśpoutracieza-
chodnichprowincjiprzezpełnetysiąclatwpołowiewschodniej.Niemniejsiły
wojskowe,któreumożliwiłytrwanietegosystemupolitycznego,niebyłyjuż
rzymskie.Jużwczwartymwiekunielegionybroniłynarodu,leczżyłoono
dziękiodpieraniujednychbarbarzyńcówprzypomocyinnych,którychprzyję-
łonasłużbę.ZmaganiateniewątpliwienadalbyływalkąmiędzyRzymem
iGermanami,leczniebyłatojużwalkaRzymianzGermanami.Wojownikami,
którzybraliwniejudziałbyliGermanieiinnibarbarzyńcy:HunowielubSło-
wianieistawalidoniejprzeciwkowłasnymziomkom.
SystembarbarzyńskichnajemnikówwCesarstwieRzymskim,pozałamaniu
sięjegowcześniejszejmachinywojskowej,jakąjąpoznaliśmywpoprzedniej
księdze,doprowadziłdomigracjiludności.
NazwaWędrówkiLudówwspółcześnieczęstobyłaprzedmiotemdyskusji,
wszczególnościdlatego,żetegorodzajumigracjaprzypuszczalnieniebyławła-
