Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Krewizniszczeniebędątakzwyczajne,
Strasznewidokitakbędąpowszednie,
Żematkitylkouśmiechnąsięwidząc,
Jakrękawojnyćwiartujeichdzieci.
Wszelkąlitośćzdławinałógzbrodni,
AduchCezaraszukającyzemsty
ZAteprzybyłąwprostzżarówpiekielnych
Będziepokrajutymmonarszymgłosem
Wołał:„Mordować!”Ispuścipsywojny1.
kości,przenikającwieleaspektówżyciaspołecznego.Wszystkiecywilizacje
WilliamSzekspirniebyłpierwszym,któryprzeniósłobliczewojnydolite-
raturypięknej.Jużodnajdawniejszychczasówwojnatowarzyszyłaludz-
wojowałynajakimśetapieswegoistnienia.Tenstanrzeczyuległzmianiedo-
pierowXXwieku,doczegoprzyczyniłysiędoświadczeniadwóchwojenświa-
towych,aprzedewszystkimwynalezienieizastosowaniebronijądrowej,która
nazawszezmieniłacharakterkonfliktówzbrojnych.Niemniejnawetdziś
wświadomościspołecznejuwojnajestodseparowanaodzwykłejprzemocy,
agresjiorazmorderstwaijestukazywanaraczejjakoodbiciekulturyniżpato-
logia,którąmożnawykorzenić”2.Nieodłącznymelementemkażdegokonflik-
tubyłudziałwnimżołnierzybędącychplemiennymiwojownikami,obywate-
lamizpoboruczyszekspirowskimiupsamiwojny”,najczęściejutożsamianymi
znajemnikami.Tworzylioniróżnorodneformacjewojskowe,spełniające
określonerolewramachwiększegoorganizmu,jakimbyłaarmia.Celemni-
niejszejpracyjestopistychwłaśnieformacjiwojskowychorazsposobu,wjaki
ichobecnośćwpływałanaobrazpolabitwy.Ramychronologiczneobejmują
wiekiIVp.n.e.-In.e.,przestrzennezaśobszarkulturyśródziemnomorskiej.
Niniejszapracapodzielonazostałanadwiezasadniczeczęści.Pierwsza
obejmujerozdziałyI-IV
.Wniejtoomówionekolejnowojskapiesze,kawale-
ria,słoniebojoweorazpozostałeformacjewojskowe.Celemautoraniejest
1WilliamSzekspir,JuliuszCezar,aktIII,scenaI,Warszawa1953.
2ZaO.Zur,ThePsychohistoryofWarfare:TheCo-EvolutionofCulture,PsycheandEnemy,[w:],,Jour-
nalofPeaceResearch”,vol.24,no.2(1987),s.126.