Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
leczquasi-rytualnejejpotwierdzenie—wramachnpróbytortur”,która
prawdopodobnienietyleuzupełniałaprocessądowy(onowymateriał
dowodowy),leczzastępowałagocałkowicie.Stądteżzapewnewkorpusie
pismoratorówbrakwzmiankionskutecznie”przeprowadzonymwyzwa-
niunapróbętortur,mimoiżobfitująonewzarzutyoodrzucenietejże
45.
StarożytniAteńczycyniemieliwysokorozwiniętejsztukizadawania
cierpienia;takiprzynajmniejobrazwyłaniasięzdostępnychnamtekstów.
Tortury,niezależnieodichceluikontekstu,przeprowadzanodwiema
metodami,którezapewnemogłybyćzesobąłączone:biczowanie(ma-
stigoun)iwykręcanieczłonków(strebloun)—toostatniepoprzymo-
cowaniuofiarydokoła
46
.Niewiemy,czyichefektemmógłbyćtrwały
uszczerbeknazdrowiualbonawetśmierć:wewzmiankachotorturach
karnych,poprzedzającychegzekucję,tedwaelementytraktowanesąza-
wszerozłącznie(np.Ant.1.20).
5.Zabójstwoirytualnanieczystość
Koncepcjarytualnejnieczystości(miasma)wiązałasięwwyobrażeniach
religijnychstarożytnychGrekówzwielomaróżnorodnymizjawiskami,
jakporód,śmierć(naturalna),stosunekseksualnyczyświętokradztwo
47.
Bodajnajbardziejwyrazistą—azarazemkontrowersyjną,przynajmniej
wnaszychoczach—manifestacjątegozjawiskabyłojednakzabójstwo
48.
Wodróżnieniuodinnychpostacirytualnejnieczystości,ta,któraplamiła
mordercę,byłazaraźliwa.Przenosićsięmogłazosobynaosobęitonie-
koniecznieprzezfizycznykontakt:jużsamoprzebywaniezzabójcąpod
jednymdachem—albonawetrozmowaznim—skutkowaćmogłanza-
każeniem”.Przybieraćonomogłoniekiedypostaćzgołaepidemiczną:wy-
wołanazabójstwemnieczystośćprzenosićsięmogłazmordercy,niczym
tyfus,nacałąspołeczność,nazwierzęta,którepadająinierodząmłodych,
45
TakMirhaDy1996;contra:Thür1977;zob.teżTurasiewicZ1963.
46Nt.metodtorturowanianiewolników(orazwwyjątkowychsytuacjachludziwol-
nych)wAtenachzob.Hunter1994:154—184.
47Inaczejniżwwieluinnychkulturach,brakjednakświadectwodnoszącychgrecką
koncepcjęmiasmadomenstruacji;por.Parker1983:100—102;NiLsson19552:94;zob.też
DougLas19842:122,145—148;nt.rytualnejnieczystościwmyślireligijnejstarożytnych
Grekówzob.przedewszystkimParker1983;por.teżMouLinier1952.
48
Nt.związkówmiędzyzabójstwemirytualnąnieczystościązob.MacDo-
weLL1963:142—150;Parker1983:104—143;ArnaoutogLou1993;Eck2012;
Harris2015;ToDD2016;Phillips2016;zob.teżKucharski2012:185—193.
WPROWADzENiE
45
