Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dwiekategorie:tych,którzymogąsięzapoznaćzmateriałaminasamych
siebie(bosąpokrzywdzonymi)oraztych,którzytegoprawaniemają
(bosąkrzywdzicielami).Mniejszajużnawetoarbitralność(aczasem
iabsurdalność)takiegopodziału.Boprzecieżnajbardziejpokrzywdzo-
nymibylibywtakimrazieczłonkowieBiuraPolitycznegoPZPR,naktó-
rychUB/SBbezprzerwyzbierałamateriały(tylkoIsekretarzmiałteczkę
wMoskwie).Mniejszatakżeofakt,żezarównowNiemczech,jakwCze-
chachdostępdoswoichteczekmająwszyscy.Ważnejestcoinnego:
dawnyagent,który-podającsięzapokrzywdzonego-zażądawglądu
wsweakta,mazapewnionąkaręwięzieniaodpółrokudotrzechlat.
Prawda:zawszemożnanajpierwzapytać,„czyjestsiępokrzywdzo-
nymwrozumieniuustawy”
.Aleprzecieżprośba,skierowanaprzezosobę
uważającąsięzapokrzywdzoną,jestrównieżdopuszczalna.Cobędzie,
jeśliteczkazawyrokuje,żeosobatabyłaagentem?Jakiebędąmożliwości
obrony?Czyniefortunnyciekawskizostanieskazanynatrzy,czymoże
tylkonadwalata?
Alboinnasytuacja:szantażowanyitorturowanyoficerAKpodpisuje
wlatachczterdziestychdeklaracjęwspółpracy.Dziś,wmyślustawyoIn-
stytuciePamięciNarodowej,niejestonjużpokrzywdzonym:jesttajnym
współpracownikiem.CzyonimrównieżBorusewiczwypowieswoje
„trzebabyłoniedonosić”?Czywypowietesłowanawetwtedy,kiedyów
oficer,choćpodpisał,tojednakniewydałnikogo?AgdybyówAK-owiec
chciałsiędowiadywać,ktogotorturował-zostanieukaranytrzemala-
tami,czymożetylko(zewzględunawiek)półrokiem?
MoimkolegomzUniiWolności,którzygłosowalizaInstytutemPa-
mięciNarodowej,gratulujęspokojusumienia.Bogdybyżtorzeczywiście
możnabyłozałożyć,żeUB-ckiearchiwazawierają100%prawdę.Ale
przecieżtojestloteria,iprzyznajetosamBorusewicz,gdymówioswej
zniszczonejteczce.Igdybyżtopokrzywdzonymógłkrzywdzicielowiwy-
toczyćtylkosprawęzpowództwacywilnegoalborzeczcałązachować
wtajemnicy.Alenie:pokrzywdzonyzeswą,zaczerpniętązInstytutu,
wiedzą(niepewnąwiedzą!),możezrobićwszystko.Maonbowiemprawo
otrzymaćnazwiska,anawetdalszedaneosobowe„swoich”funkcjona-
riuszyi„swoich”agentów,możewyrazićzgodęnaupublicznienieswych
akt.(WCzechachnazwiskaagentówsąwaktachzaczernione,wNiem-
czechmożnajewprawdziepoznać,alenienawynoszonychkopiachdo-
kumentów).Człowiekniesłuszniepomówiony(przecieżniemożemy
37
