Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wartościowaniewtekstachoprzyszłości...
27
Specyfikaczasuprzyszłegosprawia,żeofaktachprzyszłychmówisię
mniejzręcznie.Łatwiejmówićoczymśpewnym,np.ozbliżającejsięsesji,lub
oodległychperspektywachwujęciuogólnym.Winnychsytuacjachczłowiek
wprowadzamechanizmyosłabiającepewnośćzajściaczegośwprzyszłości
lubposiłkujesięreligijnymibądźkulturowymisposobamimówieniaotym.Te
formywypowiedzi,któremająkulturowylubreligijnyrodowód(np.wróżby,
senniki,horoskopy,przepowiednieczyproroctwa),łącząsięzwyrazistszym
ocenianiemiodzwierciedlająsystemwartościwłaściwydanejreligiilubkul-
turzebędącyważnymskładnikiemjęzykowegoobrazuświata(Bartmiński,
2003:63).
Jednymzesposobówmówieniaoprzyszłościjestwprowadzeniedomniema-
nia,czyliprzypuszczenianatemattego,conastąpi.Wsytuacjitakiejdochodzi
doprzedstawianiafaktówwindywidualnymświetle(czegoprzykłademsąwy-
powiedzistudenckienatematskojarzeńzprzyszłością).Tekstjestwypełniany
sądaminadawcy,jegouwagami,komentarzamiidopowiedzeniami.Wnichzaś
dochodzidonaturalnegouruchamianiawartościowania,wktórymoceniasię,
czyto,comożelubmasięzdarzyć,jestdlanadawcydobre,czynie,czytego
chce,czyteżsiętegoobawia7.
Wnioski
Swobodnewypowiedzistudentównatematskojarzeńzprzyszłościązawie-
rająsilnenacechowanieoceniającezwyraźnąpolaryzacjąnawartościowanie
pozytywneinegatywne.
Przedstawianemającenastąpićwydarzeniasąodnoszonedoprzyszłego
indywidualnegożycialubdoprzyszłościogółu.
Wśródnajliczniejreprezentowanychelementówprzyszłościznalazłysię
ocenianenegatywnieróżnegorodzajuobawyiniepokojeolosywłasneiogó-
łu.Pozytywnewartościowanieujawniłosięwodniesieniudoswojejprzyszłej
rodziny,domożliwości,jakiestojąprzedmłodymiludźmi,wodniesieniudo
własnychplanówizamierzeń.Pozytywnieoceniająstudencitakżeprzyszłe
osiągnięcianauki,medycyny,technikiitp.
7
Jeśliunikasięindywidualizacjiwwypowiedziachoprzyszłości,totakżeniezawszemożnaunik-
nąćwartościowania.Przykłademnatosąprezentowanewprasieróżnescenariuszeprzyszłych
zajść.Opatrzonesąonezwyklekomentarzem,żejedenznichjestwariantemoptymistycznym,
ainnypesymistycznym.Tegotypuwypowiedzipowstająwobrębieekonomiiiodnosząsięnp.
dosytuacjiPolskipowejściudoUniiEuropejskiej.Spotykasięjetakżewdzialesportowym,
adotycząonenp.awansureprezentacjiPolskidomistrzostwświatawzależnościodróżnego
ułożeniasięwynikówsportowych.
