Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
zapominać,żewspółczesnyIzraeltokrajzamożny,owysokimpoziomie
rozwojugospodarczego,będącytakżestabilnąisilnądemokracją,cojesz-
czebardziejnależydocenićnatlemizeriinajbliższegoarabskiegootocze-
niapodkażdymwzględem.Izraelwydajesięostojącywilizacjizachodniej
izasadpropagowanychobecniejakostandardywrelacjachogólnoświato-
wych,zatemjegoistnienieleżywinteresiecałegowolnegoświata.Tobez
wątpieniaogromnysukces,któregoojcembyłipozostajesyjonizm,po-
nieważwtymznaczeniuporazpierwszywhistoriispołeczno-politycznej
nowoczesnegoświataŻydzizajmujątaksilnąpozycjępolityczną.Syjonizm
dokonałwięcwpewnymsensierzeczyniewiarygodnej,jeślizważyćnatak
niewielkiemożliwościidużyopórwewnętrznyoraznawyjątkowywdzie-
jachludzkościaktludobójstwanaŻydachwczasiedrugiejwojnyświatowej.
Uwzględniającumiarkowanąliczebnośćświatowejdiasporyijejpotencjał
społeczno-ekonomiczny,syjonizmstworzyłsilnedemokratycznepaństwo,
któreodgrywadecydującąrolęwregioniebliskowschodnim,apouwzględ-
nieniuodpowiednichproporcji—takżewpolityceświatowej.
Ruchsyjonistycznyzawszebyłwśrodowiskużydowskimruchemmniej-
szościowym,toznaczyprzezcałąswąponadstuletniąhistorięnieudało
musięprzyciągnąćwiększościżydowskichmasiprzekształcićwmasowy
ruchwyzwolenianarodowego.OtakimsyjonizmiemarzylizałożycielTeo-
dorHerzlipierwszyteoretykruchuMaksNordau.JużPierwszyKongres
SyjonistycznywBazyleiwroku1897wpisałdoswegoprogramupostulat
umasowieniaruchuitymsamymprzekształceniagowjedynegoreprezen-
tantaświatowegożydostwa.Natymmiałaopieraćsięwiarygodnośćisku-
tecznośćdziałaniasyjonistównarzeczutworzeniażydowskiegopaństwa.
Stałosięjednakinaczej;umasowienieruchunigdynienastąpiłoisyjonizm
uswegopoczątkustałsięruchemelitarnym,skupiającymmniejszościową
grupę,główniezasymilowanychimocnozlaicyzowanychśrodowiskży-
dowskiejinteligencji,średniozamożnegomieszczaństwa,którewywodzi-
łosięzdużychstoliceuropejskich:Wiednia(miastoHerzla,choćurodził
sięwBudapeszcie),Paryża(miastoNordaua),atakżeinteligencjępocho-
dzącązterenówcarskiejRosji.Mieszczańskiduchwrazzgwałtownymi
procesamiprzemianspołecznychklasycznejepokikapitalizmuwdużym
stopniuuformowałyruchsyjonistyczny.Mieszczańskieiotwartenanowo-
czesnezmiany,antycypującereligięiwiaręprzodkównastawieniesprzy-
jałoprzekształceniutradycyjnejimającejodstuleciwielkieznaczenie
dlacałegożydostwaideiprzyjściaMesjaszaipowrotudoSyjonu—Zie-
miObiecanej,zideireligijnejwjejświeckąirealizowanąnapłaszczyź-
niespołeczno-politycznejwersję.Inaczejmówiąc,syjonizmprzekształcił
głębokoreligijnąispajającąwszystkichŻydówrozsianychpoświecieideę
powrotuzwygnaniaipojednaniazBogiemwlaickąwersjęzbudowania
