Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Każdyaktprzemocywkonflikciezbrojnymwraziewątpliwościmożezostać
uznanyzaniedopuszczalny,zabronionywsposóbbezpośrednilubpoanalizie
niezgodnościzzasadamitegożprawa.Wśródelementówcharakterystycznychdla
terroryzmuwkonfliktachzbrojnychHansP.Gasserwyróżnia:
8
1)Przemoc/groźbęprzemocywobecludnościcywilnejstosowanąbez
rozróżnienia;
2)Akty
terrorystyczne
są
zazwyczaj
elementem
zaplanowanych
długofalowychstrategiidziałania;
3)Działaniasąskierowaneprzeciwkoosobompostronnymzpunktuwidzenia
zakładanychcelówataku;
4)Celemjestwywołaniestrachu,lęku,zastraszenia;
5)Skutkiemjestupokorzenieofiar,pozbawienieichpoczuciagodności.
Wpraktycetrudnojestodróżnićaktyterrorystyczneodinnychdziałań
wtrakciekonfliktuzbrojnego,wtymmilitarnych,dlategoteżwraziewątpliwości
musząpodlegaćoneocenie.Wpierwszymrzędziechodzioodróżnienieczy
działaniejestprzeprowadzonewczasiepokoju,czykonfliktuzbrojnego.
Wpierwszymwypadkuzawszebędziepodlegałoceniezpunktuwidzeniaprawa
karnego,prawaprawczłowieka,wdrugimrównieżzuwzględnieniemprawa
karnegoalepowcześniejszymstwierdzeniuniezgodnościznormamiizwyczajami
międzynarodowegoprawahumanitarnego.
Obecnie
obserwujemy
zmianę
charakteru
współczesnych
konfliktów
zbrojnych,októrejbyłamowanawstępie.Charaktertychzmianzwiązanyjest
przedewszystkim,żewcorazwiększymzakresie,jaktwierdziMichałPiekarski
zaW.S.Lindem,J.F.SchmittemiG.I.Wilsonem,„jesttowojnatoczonapoza
ramamiwyznaczonymiprzezpaństwanarodowe,baządlatejwojnyjestreligialub
ideologiaocharakterzetransnarodowym”.
9
Uczestnikamitejwojnywcoraz
większymzakresiesąsiłynieregularne,którewodróżnieniuodregularnych
wwiększymstopniuwykorzystujązamachyterrorystycznejakometodęwalki,ito
niedlatego,żejesttometodastosowanaprzezstronęsłabsząwkonflikcie,
adlatego,żezmotywówideologicznychstosująstrachjakopoczątekcałkowitej
przebudowystosunkówspołecznych,zburzeniadotychczasowegoporządku,
wtymtakżeidotychczasowychzasadprowadzeniawalkiwoparciuodorobek
międzynarodowegoprawahumanitarnego.Dążądozbudowanianowegopaństwa
–kalifatuopartegonaswoiściepojmowanychnormachreligijnych,gdzieodmawia
sięprawosóbmającychinnąwizjęświata.Sątotzw.wojnyasymetryczneczy
hybrydowe
10lub„konfliktyczwartejgeneracji”,gdziekonfliktynieregularnewedług
JamesaD.Kirasa„sątymczasempostrzeganejakowyniknapięćkulturowych,
fanatyzmureligijnegoirozwojutechnologii”,dodajączarazem,żezwiązki
nieregularnychbojownikówwalczącwimięwartościswojejkultury„niemuszączuć
8H.P.Gasser,Actsofterror,“terrorism”andinternationalhumanitarianlaw,“InternationalRevewofthe
RedCross”.2002,vol.84,nr847,s.553;zaM.Marcinko,Konwencjegenewskieaaktyterroryzmu
wojennego(w:)B.Janusz-Pawletta(red.):Konwencjegenewskie60latpóźniej…Nowewyzwaniadla
międzynarodowegoprawahumanitarnegokonfliktówzbrojnych.Warszawa2010,s.106-107
9M.Piekarski,WojnaczwartejgeneracjijakoparadygmatwojenXXIwieku(w:)J.Lasota(red.):Wojny
ikonfliktyXXIwieku.Warszawa2015,s.218
10Szerzejopoglądachnatematwojenhybrydowychłączącychróżnemetodyprowadzeniadziałań
(konwencjonalnych,nieregularnych,aktówterroryzmu,wcyberprzestrzeni,presjiekonomicznej,
propagandowych)–por.Ł.Skoneczny,Wojnahybrydowa–wyzwanieprzyszłości?Wybrane
zagadnienia,„PrzeglądBezpieczeństwaWewnętrznego”.Wydaniespecjalne2015,s.39in.
