Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LekturapatrystycznaPismaŚwiętego
43
stazeStaregoTestamentu11,interpretującgonajczęściejdosłownieiczyniąc
zniegowtensposóbrzeczywistyfundamentwiaryreligijnejiźródłoautoryte-
tu.Itaknp.destrukcyjneskutkizawiściizazdrościKlemensRzymskiobrazu-
jehistoriamiKainaiAbla,EzawaiJakuba,Józefaijegobraci,Mojżesza,
AaronaiMiriam,DatanaiAbirama,DawidaiSaula,adopieropotemtrudnymi
doświadczeniamiapostołówPiotraiPawła(rozdz.4-5).Jakoprzykładydo
naśladowaniaprzedstawianatomiastHenocha,Noego,Abrahama,Lota,Ra-
chab,Mojżesza,Hioba,Dawida,Eliasza,Elizeusza,Ezechielaiinnychpro-
roków12.Wwielkąmodlitwękońcowąwłączazaświelecytatówialuzjido
różnychksiągStaregoTestamentu:Prawa,historycznych,prorockich,mądroś-
ciowych13.
CharakteryzującsposóbegzegezyKlemensaRzymskiego,trzebapodkreślić
jegopowściągliwośćwstosunkudotypologii.Nigdzienieużywaonterminu
týpos,takjakczyniłtoPaweł,itylkojedenrazposiłkujesiętązasadąhermeneu-
tyczną,kiedywepizodzieszkarłatnegosznura,wywieszonegoprzezRachab
zoknadomu14,dostrzegaprefiguracjęodkupieńczejkrwiJezusa15.Najczęstszą
metodąaktualizującąznaczenieStaregoTestamentujestuKlemensaodnoszenie
proroctwmesjańskichdoChrystusa16,aniekiedybezpośrednieuznawanieGoza
przemawiającegowStarymTestamencie17.Jesttozatemlekturabezpośrednia
inajednympoziomie,toznaczy,żedanytekstStaregoTestamentuprzyjmuje
znaczenietylkowsensiechrystologicznym,wprzeciwieństwiedotypologii,
gdziemamydoczynieniazdwomapoziomamilektury:pierwszymodnoszącym
siędohistorycznegowydarzeniazeStaregoTestamentuidrugim,któryniene-
gującsensudosłownego,ukazujenoweznaczenia,dotyczącerzeczywistości
ChrystusaiKościoła18.
11Gruntowniejszeopracowanie,por.D.A.Hagner,TheuseoftheOldandNewTestamentinCle-
mentofRome,Leiden1973.
12Por.KlemensIX-XII,XVII-XVIII.
13Por.KlemensLIX-LXI.
14Por.Joz2,18.
15Por.KlemensXXII,8.
16Por.KlemensXVI,gdziewypełnienieproroctwaIz53jestwyraźnieodniesionedoChrystusa
orazKlemensXVII,1,gdzieznajdujesięstwierdzenie,żeEliasz,Elizeusz,Ezechieliinnizapo-
wiedzieliprzyjścieChrystusa.
17Por.KlemensXXII,1:„WszystkotoporęczanamwiarawChrystusie.Onbowiemsamzaprasza
nasprzezDuchaŚwiętego:Pójdźciesynowie,posłuchajciemnie,nauczęwasbojaźniPana
(Ps33,12)”,za:Pierwsiświadkowie...,s.61.
18Por.M.Simonetti,Międzydosłownościąaalegorią,WAM,Kraków2000,s.22-24.
