Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odromansuantycznegoiśredniowiecznego…
29
padyzbójców,leczpojawiająsiębądźjakokonsekwencjedzia-
łańzawistników,chcącychoddalićTristanaodkróla,bądźteż
jakoświadomadecyzjaprzerażonychniekiedyskutkamiwia-
rołomstwakochanków),alejestodrazutakwielka,żejużnie
możebyćwzmocnionaprzezżadneprzeszkody.ProwadziIzol-
dędozłamanianakazówwiernościmałżeńskiej(Izoldajest
przeznaczonakrólowiMarkowi,późniejzaśzostajejegożoną),
Tristana–doniedotrzymaniaobowiązkówwasalawzględem
swegosuwerenaisiostrzeńcawobecwuja,aobojedowielu
kłamstwioszustw,wreszciewfinale–dośmierci.Zesłana
przezFatummiłośćkochankówzostajeprzytymzaprezento-
wanajakowartośćnadrzędna,sankcjonującawszystkienie-
prawości,pozwalającaimzwycięskoprzejśćprzezpróbęognia
ipokonaćwieleinnychprzeszkód.JejrolęipostaćDenisde
RougemontuznajezamodelowąipiszewręczofimicieTrista-
na”17,pojmującmitjakosymbolicznąopowieść,ukazującą
wtymwypadkuogólnymodelzwiązkumężczyznyzkobietą.
Szczególnarola–wedługniego–przypadawmicieTristana
zjednejstronyPrzeznaczeniu,zdrugiejzaś–prowadzącejdo
cudzołóstwanamiętnejmiłości,niebędącejjużplatoniczną
adoracją,nieliczącejsięzespołecznyminakazamiizakazami,
wiążącejsięześmierciąiprowadzącejdozagłady.Takpojęty
mitwystępujepóźniejnieskończeniewielerazywróżnychwąt-
kacherotycznych(choć–wartotochybadodać,uprzedzając
późniejszerozważania–wXIXiXXwiekunieliczącasięze
społecznymizakazamimiłośćpojawiasięowieleczęściejwlite-
raturzewysokoartystycznejniżwpopularnej,aoddrugiejpo-
łowyXXwiekuprawienieistniejewromansiesensustricto).
NiemniejjednakzpewnościąpopularnośćDziejówTristana
iIzoldyprzyczyniłasiędorolimitumiłościijegopostaciwkul-
turze,takżewewspółczesnejkulturzepopularnej.
Innąformądawniejszegoromansubył–takżepowstałypod
wpływemlirykiprowansalskiej–romansalegoryczny.
Wnajbardziejznanymutworzeztegokręgu,wtrzynastowiecz-
