Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
JoannaOlenderek
łamanąlinięzabudowypierzeiiwprowadzającychekspresyjnedominantywra-
machcałegoukładuurbanistycznego.Zmotywówzdobniczychnauwagęzasługu-
jązwieńczeniakominów,wpostaciszeregururkamionkowych(tzw.nmotywfu-
jarkowy”),obnażoneklinkierowemuryfilarkówmiędzyokiennych,krójokien
(elementykorespondującezdetalowaniemwystępującymwosiedlumiejskimna
ŻoliborzuwWarszawie).Generalnymwykonawcą13budynkówbyłafirmanKa-
tebe”,a7pozostałychfirmanI.Tyller”zŁodzi.Zwieluplanowanychwcześniej
obiektówogólnychzrealizowanojedyniepawilonnapompyprojektuWitoldaSze-
reszewskiego.Najbliższewybudowaniabyłyprawdopodobniepralniaikąpielisko
osiedlowe,dlaktórychsporządzonoprojektrealizacyjny.Drogąadaptacji6miesz-
kańwparterachbudynkówtypuD,FiGwygospodarowano4lokalesklepowe
orazjedenlokalwiększy,zajmującypowierzchniędwóchmieszkań,wktórym
obecnieznajdujesiębibliotekaosiedlowa.Zagospodarowanorównieżzieleńce
izorganizowanoogródkijordanowskie.Podrugiejwojnieświatowejuhonorowano
częściowo,przynajmniejwzakresieogólnejdyspozycjiprzestrzennej,dotyczącej
miejsclokalizacjiobiektówużytecznościpublicznej,zamierzeniaprojektantów.
Niedotrzymanojednakwiernościprogramowejposzczególnychbudynków.Itak
wmiejscupierwotnejpralniiłaźniwzniesionoszkołę.Naterenieprzeznaczonym
podbudynekkooperatywywybudowanoprzedszkoleipawilonhandlowy.Nato-
miastzdecydowaniebłędnymposunięciembyłowzniesieniepralniwrejonieprze-
widzianymdlaochronki,wbliskimsąsiedztwiebudynkówmieszkalnychzjednej,
zaśdużegokompleksuzielenizogródkamijordanowskimizdrugiejstrony.
Wmiejscupołożeniakamieniawęgielnego,napołudniowejścianieszczytowej
budynkutypuR1,otwierającegokolonięodstronycentrummiasta,w1933roku
wmurowanotablicępoświęconąpamięcipatronaosiedlaMontwiłłaMireckiego,
uczestnikatzw.nkrwawejśrody”,któramiałamiejsce15.08.1906rokuwŁodzi.
PodwzględemarchitektonicznymKoloniaMieszkalnanaPolesiuKonstantynow-
skimcharakteryzowałasięprostotąformorazskromnądekoracją,odmianyniejako
nekonomicznej”,awięcuznanejwmiędzywojennejEuropiezawłaściwądlaarchi-
tekturymałychmieszkań.Niestety,wosiedlubudowanymzmyśląoulżeniunie-
dolimieszkaniowejrobotnikówiniskouposażonejinteligencji,zamieszkiwali
przeważniewyżsiurzędnicypaństwowi.W1930roku,kiedyoddanodoużytku
pierwsze8blokówwysokośćczynszuwyraźniekolidowałazwielkościązarobków
robotniczych(miesięcznieod40do100złotych).W1932rokuwładzemiejskie
zbudowałynatereniegminyChojnykilkanaściedrewnianychdomkówbarako-
wych,przeznaczonychm.in.dlaeksmitowanychmieszkańcówosiedlamagistrac-
kiegonaPolesiuKonstantynowskim.Przedsięwzięcieniezostałozatemdoprowa-
dzonedokońca,alejegohistoria,jakiefektyurbanistyczno-architektonicznezre-
alizowanejczęściosiedla,liczącejokoło3000izb(921mieszkań),stanowiązna-
miennąkartęwwalceomieszkaniespołecznienajpotrzebniejszenietylkonaare-
niekrajowej,aleieuropejskiej[4](rys.8).
Drugimzinteresującychzespołówzabudowy,tymrazemocharakterzeosiedla
domkówjednorodzinnychwzabudowiezwartej,jestKoloniaMieszkalnaT.O.R.
