Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
1.OGÓLNACHARAKTERYSTYKALITERATURYPRZEDMIOTUIJEJUWARUNKOWAŃ
temuautorowi,dysponującemurozległąwiedząiwarsztatembadawczymhi-
storykaarchitektury,ukształtowanymwłaśnienabadaniachnadarchitektu-
rązamkówkrzyżackichwPrusach(wjegoróżnychpublikacjachujawniasię
przekonanieoprzodującejrolizakonukrzyżackiegowzakresieinspiracjiar-
tystycznychwregionie),kościółśw.Jakubaotrzymałbardzowcześnie,wpo-
równaniuzinnymizabytkamiregionu,naukowe,analityczneikompleksowe
rozpoznanie.Quast,analizującarchitekturęiźródłapisane,zrekonstruował
dziejebudowli,opisałjejarchitektoniczneelementywrazzewskazaniemna
ichgenezę,śmiałokonfrontującjązlicznymizjawiskamiwarchitekturze
europejskiej.Tymsamymumiejscowiłarchitekturękościołazarównowlo-
kalnym,jakiszerszymkontekście,ajegotekststałsiępunktemodniesie-
niadlanastępców,wtymwspomnianejwielkiejakcjiinwentaryzatorskiej.
KolejnepublikacjepojawiłysięjużwostatnimdwudziestoleciuXIXwieku.
Autoramiichbyliarchitekci:ConradSteinbrecht16-konserwatorzabytków,
podobniejakQuast,wychowanekBauakademiewBerlinie,cenionyznawca
architekturyzamkowejwPrusach,przezwielelatkierującyodbudowązamku
wMalborku,wzmiankowanyjużwcześniejjakoautorprzewodnika-Theodor
Koerner17,JohannesHeise18-inspektorbudowlany,twórcadodziśbudzą-
cejrespekt,monumentalnejseriitomówinwentarzyzabytkówPrusZachod-
nich,orazGeorgCuny19.NaszczególnąuwagęzasługujeksiążkaSteinbrechta
ośredniowiecznejsztuceTorunia,jednaznajwcześniejszychjegopublikacji
naukowych,atakżewspomnianyinwentarzHeisego.Pracete,pozacharakte-
rystycznymdlatypuopracowańinwentarzowychopisemstrukturyarchitek-
tonicznejidziejówbudowli,zawierajątakżeszeregporównańiinterpretacji,
czytoodnośniedotypu,styluirangiartystycznejkościoławrazzichgenezą
iwskazaniemanalogii,czyteżwzakresiedociekańwkwestiifundatora/fun-
datorówipomysłodawcówtejformyarchitektonicznej.Obateteksty(tekst
samojakkartapergaminu,traktowanabyćmożejakodokument”idziśniestraciły
naaktualnościwdyskusjachhistorykówsztukizhistorykami.Cyt.za:M.Arszyński,
Budownictwowarowne...,s.57,awiększyfragmentworyginaletamże-s.77,przyp.26.
16C.Steinbrecht,DieBaukunst...,Bd.1.
17T.Koerner,Thorn,seineehemaligeBedeutsamkeitundseinealterthümlicheBau-
denkmäler,Thorn1879.
18J.Heise,DieBau-und…
19G.Cuny,BeiträgezurKundederBaudenkmälerinWestpreussen,NMitteilungen
CoppernicusVereins”,12,Thorn1899.
