Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WydziałArchiwówPaństwowych1stycznia1923r.włączyłdopaństwowej
służbyarchiwalnejarchiwanaziemiwileńskiejorazpowołaneprzezWydział
ArchiwalnyCywilnegoZarząduZiemWschodnichw1919r.archiwumwGrod-
nie.RadaArchiwalnawgrudniu1918r.przyjęłauchwałęoobjęciuprzezWy-
działArchiwówPaństwowychopiekinadarchiwamiwileńskimi.PoIwojnie
światowejsprawamiarchiwalnymiwWilniezajmowałsięKomisarzmiasta
Wilna,anastępnieWydziałArchiwalnypowstały9grudnia1919r.przyZarzą-
dzieCywilnymZiemWschodnich.WydziałArchiwalnysprawowałopiekęnad
archiwamipaństwowymiwWilnieiMińsku.ArchiwumPaństwowewWilnie
od9października1920r.do6kwietnia1922r.podlegałodepartamentowi
SprawWewnętrznychTymczasowejKomisjiRządzącejLitwyŚrodkowej,aod
kwietnia1921r.-PrezydiumTymczasowejKomisjiRządzącej51.
WydziałArchiwówPaństwowychprzejął1stycznia1924r.archiwumbyłej
KomisjiGeneralnejwBydgoszczy,którepodlegałoMinisterstwuRolnictwaiRe-
formRolnych52.
WydziałArchiwówPaństwowychprzejmowałnietylkojużzorganizowane
archiwa,alerównieżregistraturyurzędówiinstytucjibyłychpaństwzabor-
czych.W1920r.powołanonowearchiwapaństwowe:wKaliszu,Kielcach,
Łomży,RadomiuiSuwałkach,którebyłyniezbędnedoprzejęciaaktbyłych
władzgubernialnych53.
WydziałArchiwówPaństwowychw1924r.zakończyłpierwszyetapbudo-
wypaństwowejsieciarchiwalnej,którywynikałzpotrzebzabezpieczeniamate-
riałówarchiwalnychbyłejadministracjipaństwzaborczych.WydziałowiAr-
chiwówPaństwowych1kwietnia1924r.podlegało20archiwówpaństwowych.
LiczbaarchiwówpaństwowychpodległychWydziałowiArchiwówPaństwo-
wychulegałazmianie,zwłaszczawpierwszymdziesięcioleciuIIRzeczypospoli-
tej,abybardziejracjonalnierozmieścićzasóbarchiwalny.Ministerwyznańreli-
gijnychioświeceniapublicznegodecydowałoliczbieorazrozmieszczeniu
państwowejsieciarchiwalnej,ponieważdojegouprawnieńnależałotworzenie,
likwidacjaiłączeniearchiwówpaństwowych.Wtymokresiesiedemwoje-
___
____
___
___
___
51ArchiwumPaństwowewWilniewlatach1919-1926,flArcheion”,t.4(1928),s.161-164;T.Man-
teuffel,Archiwa…,s.10;M.Motas,Oprzepisach…,s.121;I.Mamczak-Gadkowska,Archiwa…,s.104.
52W1938r.,pozmianiegranicpomiędzywojewództwempoznańskimipomorskim,
funkcjęarchiwumpaństwowegodlawojewództwapomorskiegopełniłOddziałBydgoski
ArchiwumPaństwowegowPoznaniu.A.Perlińska,ZdziejówArchiwumWojewództwaBydgo-
skiego,flArcheion”,t.62(1975),s.83-95;T.Manteuffel,Archiwa…,s.10;M.Motas,Oprzepi-
sach…,s.119;I.Mamczak-Gadkowska,Archiwa…,s.104.
53Niewszystkiejednakrozpoczęłydziałalnośćwrazzformalnymutworzeniem.Archi-
wumPaństwowewRadomiurozpoczęłoswojądziałalnośćwmarcu1921r.,aArchiwum
PaństwowewKielcach,zpowodubrakulokaluarchiwalnegodopierowstyczniu1923r.
A.Makowska,B.Ryszewski,ZarysdziejówArchiwumPaństwowegowKielcach,flArcheion”,t.39
(1963),s.49-50;I.Mamczak-Gadkowska,Archiwa…,s.103.
56
