Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kariersynów,zabiegającuG.Jeleńskiego,brataRafała,owsparciedlanich,
samazaśzajmowałasięsprawamiekonomicznymi
14.
GedeonJeleńskiosobiścienajwięcejwniósłdoArchiwumJeleńskich,on
teżchybajakopierwszystałsiędysponentemjegozdecydowanienajwiększej
części.Samzostałkasztelanemnowogródzkim,wcześniejbędącpisarzem
dekretowymistarostąmozyrskim.PośmierciswegobrataMichałaJeleńskie-
go,podkomorzegomozyrskiegow1767rokudoupadkuRzeczypospolitej
w1795rokubyłniekwestionowanągłowąrodu,choćtowkolejnościpiąty
(ostatni)jztych,którzydożyliwiekudorosłegojsynDadziebogaAntoniego.
Żyłwlatach1712j1798.Byłczłowiekiemwykształconym,posiadaczembo-
gatejbiblioteki,sampisałiwydawałswedzieła.Całyczaspełenbyłenergii,sta-
lewłaściwieposłowałzpowiatumozyrskiego(7razy),przeszedłteżprawiecałą
hierarchięurzędnicząpowiatową:byłcześnikiem,horodniczym,podczaszym,
sędziąziemskimmozyrskim,podkomorzymmozyrskim,dochodzącwkońcu
dogodnościkasztelananowogródzkiego,poniekądnodziedziczonej”pobracie
Rafale
15
.Byłjnteżpobracie”jpisarzemdekretowym
WKL
,podstarostą,
adziękiwłasnymzasługomw1772rokuzostałstarostąmozyrskimitakże
członkiemRadyNieustającej,wpewnychmomentachbliskowspółpracował
zeStanisławemAugustem
16
.Gedeontopostaćchybaonajwiększymznaczeniu
wXVIII-wiecznychdziejachrodziny,byłopiekunemimentoremwszystkich
Jeleńskich,atakżepostaciąznaczącąwskalicałejRzeczypospolitej,stano-
wiącąrównieżpewneexemplumdawnychelit,zpewnościązasługującąna
osobnąbiografię.Toonjestnadawcąwielulistówigłównieteżdoniegopisano.
Trzebazauważyć,żepodwzględempoziomunarracjiitreścijegolistyznacz-
nieprzewyższająpismapozostałychtwórcówtegoarchiwum.Mając70lat,
w1782rokuwkościelefarnymwKleckusamuczyniłndlasiebietępamiątkę”
wpostaciepitafiumgłoszącego,żecałeżyciepoświęciłBoguiOjczyźnie
17.
14
Por.LietuvosMokslųAkademijosBiblotekawWilnie(dalej:
LMBA
),
F
139,rkps1566,
k.18,Konstanty[L.]Jeleńskidomatki[PetronelizKościałkowskich],Glinciszki16VIII1782.
15
Por.E.Rabowicz,JeleńskiGedeon,W:PSB,t.11ł,s.140;A.Boniecki,Herbarzł,t.8,
s.387;S.Uruski,Rodzinał,t.6,s.51.D.Rolnik,Województwomińskieł,s.34j44;por.
NGAB
,
F319,op.1,rkps32a,k.388,WywódszlachectwaJeleńskich,1802;ibidem,k.388v,Wywód
szlachectwaJeleńskich,1802;NGAB,F319,op.1,rkps215,k.282,WywódszlachectwaJeleń-
skich,1835;UrzędnicycentralniidygnitarzeWielkiegoKsięstwaLitewskiego
XIV
—
XVIII
wiekuł,
s.107,212.
16
Por.UrzędnicycentralniidygnitarzeWielkiegoKsięstwaLitewskiego
XIV
—
XVIII
wiekuł,
s.107,212.Por.D.Rolnik,Województwomińskieł,s.34j44;E.Rabowicz,JeleńskiGedeonł,
s.140;S.Uruski,Rodzinał,t.6,s.51;A.Boniecki,Herbarzł,t.8,s.387.
17
ArchiwumGłówneAktDawnych,ZbiórzMuzeumNarodowego,rkps337,s.23j24,
Epitafia.
m14m
ROZDZIAŁ1
m
