Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jużpoklęscepowstania
41.PoupadkuRzeczypospolitejpolityczniedalejbył
czynny,m.in.poszukiwałodpowiedzialnychzaśmierćhetmanaSzymonaKos-
sakowskiego.W1795rokuodwiedziłwGrodnieStanisławaAugusta,apotrze-
cimrozbiorzeprzyjąłpropozycjęsłużbywarmiimoskiewskiej
42
.ListówJózefa
Jeleńskiego,podobniejakjegolicznychpotomków,czylipięciusynówipięciu
córek
43
,wArchiwumJeleńskichjestmało.ZtegogronajedynieKazimierz,
marszałekmozyrski,byćmożeuznawanyzajednegoztwórcówArchiwum
Jeleńskich,zracjifunkcjipojawiałsięwnimczęściej,wszakczęstoniemamy
pewności,żetoistotnieoniegochodziło,bowiemwlatach1798j1815funk-
cjęmarszałkamozyrskiegopełniłotrzechJeleńskich:Jan,starostamozyrski,
Feliks,jegosyn,orazwłaśnieKazimierz,synJózefa,brataJana.
PoGedeoniezkolejnegopokolenianajwiększywpływnakształtArchiwum
Jeleńskichmiałjegoostatnibratanek,synRafałakasztelanajJan.Onteż
przejąłarchiwumpoojcuistryju,dokładającdońswojącząstkę.Toczwartysyn
Rafała,urodzonyokoło1749roku,azmarłyprzypuszczalniew1808roku
44.
Pełniłonwielefunkcji.Zacząłswąpublicznąsłużbęw1769rokuodurzędu
miecznikamozyrskiego,następniew1771rokuzostałpisarzemgrodzkim
smoleńskimistarostąszyickim,apotem,w1774roku,sędziąziemskimmo-
zyrskimiwkońcuw1776rokupisarzemdekretowymWKLjdziękistara-
niomG.Jeleńskiegojorazw1785lub1786rokustarostągrodowymmozyr-
skim,pocesjiGedeonaJeleńskiego.W1795rokujużwnowychwarunkach
politycznychzostałwybranymarszałkiemszlachtypowiatumozyrskiego.J.Je-
leńskiodznaczonyrównieżzostał,jakwiększośćczłonkówrodu,w1789roku
41
Por.NGAB,F319,op.1,rkps215,k.284,WywódszlachectwaJeleńskich1835;E.Rabo-
wicz,JeleńskiJózef…,s.143;R.Šmigelskytė-Stukenė,Lietuvosdidžiosioskunigaikštystėskon-
federacijossusidarymasirveikla1792—1793metais,Vilnius2003,s.336j337;B.Szyndler,
Powstaniekościuszkowskie1794,Warszawa2001,s.260;D.Rolnik,Województwomińskieł,
s.53j56.
42
Por.E.Rabowicz,JeleńskiJózefł,s.143;J.Czubaty,Zasada„dwóchsumień”.Normy
postępowaniaigranicekompromisupolitycznegoPolakówwsytuacjachwyboru(1795—1815),
Warszawa2005,s.484j485.
43
JózefJeleńskiżonatyzTeresązPetroszewiczówcześnikównąwileńskąpozostawiłpięciu
synów:Ignacego,miecznikamozyrskiego,Rafała,porucznikawojskpruskich,Kazimierza,mar-
szałkapowiatumozyrskiegow1811roku,MichałaiGedeona,podkomorzegowileńskiego(?).
Rodzinętędopełniłopięćcórek,por.NGAB,F319,op.1,rkps32a,k.389,Wywódszlachectwa
Jeleńskich,1802;
NGAB
,
F
319,op.1,rkps215,k.284v,WywódszlachectwaJeleńskich,1835(tu
niewspomnianoocórkach);RGIA,F1343,op.21,rkps410,k.171vj172,WywódJeleńskich;
A.Boniecki,Herbarzł,t.8,s.388;S.Uruski,Rodzinał,t.6,s.52;E.Rabowicz,JeleńskiJózefł,
s.143;D.Rolnik,Województwomińskieł,s.56j57.
44
NGAB,F319,op.1,rkps32a,k.389,WywódszlachectwaJeleńskich,1802;A.Boniec-
ki,Herbarzł,t.8,s.390.S.Uruski,Rodzinał,t.6,s.52;T.Wasilewski,JeleńskiJan,W:PSB,
t.11ł,s.141.
mJELEŃSCY,TWÓRCYARCHIWUM
m19m
