Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
publicznego,wtymukazycarskieirozporządzeniawładzgubernialnych,
wwiększościpochodząonezXIXwieku.Tuteżznalazłysięmowypubliczne
GedeonaJeleńskiego.Oilejeszczetapierwszagrupamateriałówjestwyodręb-
niona,otylepozostałedwieopracowanosłabo.KorespondencjamiędzyJeleń-
skimizostałaumieszczonapodsygnaturami120j125,pozaostatniąjednostką
tozbiorybardzoobszerne.Wwiększościprzypadkówwogóleniepodjęto
jednakpróbysprecyzowania,ktojestkimwtejkorespondencji.Wszystkich
Jeleńskichpotraktowanorazem,kluczembyłtunadawca:Jeleński.Sprawę
pogarszadodatkowofakt,żerównieżwnastępnychjednostkacharchiwum
Jeleńscyjakonadawcypojawiająsięczęsto(np.rkps127i129MichałJeleński,
rkps128i131NapoleonJeleński,rkps130różniJeleńscy,rkps195Samuel
Jeleński).DlazrozumieniacennegoprzekazutreścikorespondencjiJeleńskich
wpierwszejkolejnościważnejestjejuporządkowanie,dokumentydotyczące
jednejsprawyodnaleźćbowiemmożnawróżnychjednostkachjczasamitam,
gdzieniemiałyprawasiępojawić.Ztegoprzedziałuomawianegozbiorunaj-
większąwartośćmająlistyMichała,GedeonaiRafała,synówDadziebogaAn-
toniegoJeleńskiego,orazJanaiKonstantegoLudwika,synówRafałaJeleńskiego,
atakżeFeliksaJeleńskiego,synaJana,ostatniegopisarzadekretowegoWKL.
Chronologicznieobejmująoneokresodpoczątkulat40.
XVIII
wiekudokońca
tegostulecia.Wpołączeniuzlistamidonichadresowanymikorespondencja
Jeleńskichbardzodobrzepokazujeżyciepublicznewpowieciemozyrskim,
aleteżnacałejLitwie;wskazujenaośrodkidecyzyjne,aleprzedewszystkim
odkrywamechanizmykreowaniaurzędnikówziemskichorazsposobydoboru
iwyborukandydatówdofunkcjiposelskichideputackich.Natymtleuwidacz-
niasiętakżebardzodobrzesposóbmyśleniaprzeciętnego,zainteresowanego
swojąkarierąipomyślnościąojczyznyobywatela.Przykładykariersamych
JeleńskichjgłównychtwórcówArchiwumJeleńskichjtopotwierdzają.
NatomiastlistydoJeleńskichjzlicznymiwyjątkami,teżlistyichsamych,
cowskazanojużwcześniejjopatrzonesygnaturami126j197.Starano
sięjepogrupowaćalfabetyczniejwedługnadawców.Zasadęudałosię
służbomarchiwalnymutrzymaćzróżnymskutkiem,wszakwkażdejztych
jednostekmożnaznaleźćnadawcę,któregonazwiskozaczynasięodniepasują-
cejlitery.Znajdująsiętuteżjednostkizawierającejniewiadomodlaczegoj
listyróżnychosóbdoJeleńskich,zebranebezjakiegokolwiekklucza.Zbiór
częściarchiwumzkorespondencjądopełniająmateriałyopatrzonesygnatura-
mi198j202,nazwanewtworzonyminwentarzuvariami,wktórychznalazły
sięwwiększościlistyalbonieznanychosób,alboniedatowane,atakżebardzo
ciekawyzbiórngazetpisanych”zWilnazlat1775j1785,niestetyzdłuższy-
miprzerwami(rkps203),jednakbardzocennyzewzględunaprezentowane
m46m
ROZDZIAŁ3
m