Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pierwszego(rkps47).WyszczególnićrównieżwartopapieryNapoleonaJeleń-
skiegoz
XIX
wiekuopatrzonesygnaturami17j19,41j45,50j51,86,97j
109.Wtejczęścipomieszczonojbezżadnegokluczajmateriałydotyczące
dóbrJeleńskich,tuzpewnościąwartościowesąinwentarzenależącychdonich
majątków(np.rkps53,55)idotyczącychichprocesów,tejednaksąniekom-
pletneiniejednorodne(np.rkps56j60,71j72,76j78),wszelakozawierają
wypisyzksiągzkońca
XVI
ipoczątku
XVII
wieku,comożestanowićoich
unikalnymcharakterze(np.rkps57j60).Wtymekonomicznymobszarze
zpewnościąswąwartośćpoznawcząmająspisanekontrakty(np.rkps65j66,
70,79,87j88),pokazująonezasadyfunkcjonowaniamajątków.Wszczegól-
nychprzypadkachinteresującemogąbyćwydzielonewarchiwumkwity,które
dająogólnyobrazżyciagospodarczegowprowincjiidziałańwtejprzestrzeni
Jeleńskich.Niestetyichtylkofizycznewydzielenie,bezżadnejwyraźnejreguły,
sprawiło,żesąmałoczytelne(np.rkps63j64,66j69,80,89j91).Nato-
miastbardzowartościowywtejpartiimateriałujesttestamentpodkomorzego
mozyrskiegoMichałaJeleńskiegowrazzsuplementem(rkps73),todwado-
kumentyznaczniewykraczającepozaramytradycyjnychzapisówtestamen-
towych.WobecnymkształcieArchiwumJeleńskichmerytorycznieniema
podstawdobardziejszczegółowegodzieleniamateriałuztejczęści.Niekiedy
byłnawetproblemznazwaniemjednostkiiokreśleniemrodzajujejzawartości,
papierytemożnabowiemróżniekwalifikować.
NajistotniejsząinajcenniejszączęściąspuściznyJeleńskichzawartąwich
archiwumjestjednakichkorespondencja.Odnosisięonadowszelkichsfer
życiaprywatnego,publicznego,gospodarczegoiszerokopojętejówczesnej
obyczajowości,szczególnieXVIII-wiecznej.Tuznaleźćmożnaperełkijco
zaznaczanoteżwinwentarzu,czyniąckrótkieregestryjaleteżcałeciągi
listówzawierającerelacjezsejmu.
Najwięcejmiejscapoświęconowtejkorespondencjikwestiomgospodar
-
czymwskalimikro.Nieznaczytojednak,żetakiejestjejznaczenie.Informacje
tewskazująnaproblemyekonomiczne,kłopotyzwłościanamiiobecnością
armiirosyjskiejnatychterenach.Tymsamymobrazujążyciecodzienneza-
równoobywateli,jakiwszystkichmieszkańcówjtakżeprzynależnychdo
innychstanówjprzedewszystkimpowiatumozyrskiego,aleteżwojewództw
mińskiego,nowogródzkiegoiwileńskiego.
WkorespondencjiJeleńskichsporojestrównieżodniesieńdosprawpub-
licznych,cennesąszczególnietelisty,któretworząciągi,choćniestetyza-
zwyczajodpowiedziaminanieniedysponujemy.Ztejgrupyjakoszczególnie
interesująceiważnedlabadańnaddziejamipolitycznymiRzeczypospolitej
drugiejpołowyXVIIIwiekusą:listAntoniegoBeynara,polityczniecopraw-
m48m
ROZDZIAŁ3
m
