Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXXIIWstęp
stosunkowowysokimiwypłatamidlaWasseraczyRingelblumastałyniewątpliwie
dodatkoweobowiązkiadministratorówgrupy„OnegSzabat”.Widaćtoszczegól-
niewwypadkuWassera,któryzajmowałsięnietylkopracamidokumentacyjnymi,
lecztakżewykonywałinnezadania,np.zdobywałdlazespołumateriałypiśmienne:
papierpiśmienny,przebitkę,kalkiitd.Przezjegoręcerozprowadzanebyłydrobne
sumy,byćmożewręczaneosobom,zktórymiprzeprowadzanowywiadyispisy-
wanoichrelacje.
Owpływachdokasy„OnegSzabat”wiemyjeszczemniejniżowydatkach
(tabela2).ŹródłafinansowaniawspółpracownikówRingelblumaniesąwpełni
wyjaśnione.Tuzasadkonspiracjinależałoprzestrzegaćwjeszczewiększymstopniu,
dlategomogądziwićjakiekolwieknazwiskaujawnionenakartachksięgikasowej.
Liczbapoważniejszychwpłatnarzeczdziałalnościzespołuniejestduża.Najwięk-
szymdonatorembyłSzmuelWinterwrazztajemnicząinstytucją–firmą„ZIS”
73
.
Tenprzedwojennyprzedsiębiorca,ajednocześniemiłośnikżydowskiegofolkloru
ijęzykajidysz,wgetciewarszawskimwszedłdozarząduZakładuZaopatrywania
przyRadzieŻydowskiej.DziękiprzedwojennejznajomościzRingelblumemstał
sięrównieżważnymprotektoremtajnegozespołunaukowegogetta.Możemysię
tylkodomyślać,żeśrodkidla„OnegSzabat”musiałczerpaćzkasyZakładuZaopa-
trywania.Ponad56%środków,jakimidysponowałagrupaRingelbluma,przeszło
przezręceWintera.
Tabela2.Darczyńcy„OnegSzabat”
Lp.
1.
2.
3.
Braun&Rowiński
Gelbfisz
Gewirc
76
lubnazwainstytucji
75
Nazwiskoiimię
74
Ogólnasuma
1150
100
25
11.05.1941–23.01.1942
12.12.1940
6.01.1942
Okres
Przeżyławojnępotzw.aryjskiejstronie.PowojniepracowaławCentralnejŻydowskiejKomisji
Historycznej.W1950r.wyjechaładoIzraela,tampracowaławinstytucieYadVashemwJero-
zolimie.OpublikowałakilkaksiążekdotyczącychZagłady.Zob.spuściznawArchiwumRingel-
bluma,t.7,s.2–242.
73Nieudałosięustalić,cokryjesiępodtymskrótem,byćmożeZakładZaopatrywania,agenda
RŻwgetciewarszawskim.
74SpółkaBrown(Braun)&Rowińskiprowadziłakilkafabrykwgetciewarszawskim:fabrykę
dzianinprzyul.Leszno78,bieliznyprzyNowolipiu80,koszulprzyOgrodowej51.Fabrykite
zostałypóźniejprzejęteprzezszopKarlaGeorgaSchultza.Por.Gettowarszawskie,s.522–524;
zob.teżdok.6.
75Brakbliższychinformacjiotejosobie.
76Brakbliższychinformacjiotejosobie.Zob.ARGII201(Ring.II/55).
