Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXWstęp
(RegierungsbezirkOppeln)ikatowickiej(RegierungsbezirkKattowitz).Dorejencji
opolskiej,należącejprzed1939r.doRzeszy,wcielonotrzynowepowiaty:Zawier-
cie,BlachowniaiLubliniec.Rejencjataobejmowałaobszar11711km
2
iliczyła
1,5mlnmieszkańców.Powiatzawierciańskiwyłączonozdawnegowojewództwa
kieleckiego,apowiatlublinieckizdawnegowojewództwaśląskiego.PowiatBla-
chownianależałprzedwojnądowojewództwaczęstochowskiego.Rejencjakato-
wickaprawiewcałościpowstałanaobszarzezaanektowanychpolskichpowiatów.
WjejskładweszłyrównieżziemieniezwiązanezeŚląskiem,należącewcześniej
dowojewództwakieleckiegoikrakowskiego.Wlistopadzie1939r.wcielonodo
rejencjikatowickiejtrzypowiatymiejskie,należącewcześniejdorejencjiopolskiej:
Bytom,ZabrzeiGliwice,orazpowiatyziemskiebytomsko-tarnogórskiitoszecko-
-gliwicki.ZnalazłysięturównieżpowiatyZagłębiaDąbrowskiego.Ostatecznie
rejencjakatowickaobejmowałaobszar8924km
2
,któryzamieszkiwało2,9mln
mieszkańców.NadprezydentemigauleiteremProwincjiŚląskzostałJosefWagner,
anastępnieFritzBracht.Naczelekażdejrejencjistałprezydent.TerenyŚląska
wcielonedoRzeszyzamieszkiwałoponad90tys.Żydów.
PierwszymrozporządzeniemskierowanymprzeciwkoŻydomzamieszkują-
cymProwincjęŚląskbyłrozkazoichkoncentracjiwwiększychmiastach.Następ-
niezaczętowprowadzaćwżycieplanyprzesiedleniaichpozaterytoriawcielone
doRzeszy.Katowice,wrazzWiedniemiMorawskąOstrawą,znalazłysięwśród
miastobjętychakcjąprzesiedlenialudnościżydowskiejdo„rezerwatu”natere-
nieLubelszczyzny(tzw.operacja„Nisko”).Zziemśląskichnależącychwcześniej
doPolskiplanowanoprzesiedlić70–80tys.Żydów.20i27października1939r.
odeszłyzKatowicdwatransporty,każdypo2,5tys.osób.Kolejneprzesiedlenia
zostałyjednakodwołane,acałyplan,jakjużwspomniałam,zawieszonowmarcu
1940r.RozpoczętowtedytworzeniezbiorczychgettnaterenieZagłębiaDąbrow-
skiego,gdziepowstałonajwiększeskupiskoludnościżydowskiejwrejencjikato-
wickiej.PrzedskoncentrowaniemŻydówwdzielnicachzamkniętychzostalioni
pozbawieniswoichmajątków.Jużwewrześniu1939r.stworzonorejestrwszyst-
kichŻydówzameldowanychwrejencji.Jednocześnieoznaczonożydowskiesklepy
napisemJüdischesGeschäft.Ostateczniehandelżydowskizlikwidowanowgrud-
niu1939r.,oddającgowręce„aryjskich”powierników.Doprowadziłotodobły-
skawicznejpauperyzacjiludnościżydowskiej.Naczelegettzagłębiowskichstał
MojżeszMerin.DzielnicężydowskąwSosnowcuiBędzinieutworzonojeszczena
przełomie1939i1940r.WChrzanowienastąpiłotolatem1941r.GettowOlkuszu
zostałoutworzonewewrześniu1941r.,azlikwidowanewczerwcu1942r.Trans-
portyskierowanodoKLAuschwitz.Wpowiecieżywieckimutworzonoobózpracy
połączonyzgettemnatereniebrowaruwSuchejBeskidzkiej.Odlipca1942r.
mieszkańcówgettazaczętosukcesywniewywozićdoKLAuschwitz.Ostatecznie
gettozlikwidowano8maja1943r.,częśćzdolnychdopracykierującwgłąbRze-
szy,aresztędoobozuAuschwitz.
