Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
RozdziałI
wania.Widaćtozwłaszczawtrakciekampanii,kiedytostanjednostekcałyczas
sięzmniejszazewzględunachoroby,walkę,wypadkiorazdzielenieoddziałów
wceluwykonaniaprzeróżnychzadań.Istniejądowodywskazującenato,żear-
miarzymskanieróżniłasięwtymaspekcieodinnychsiłwojskowych.Lokalne
warunkiniejednokrotniepowodowały,żeskładiwielkośćjednostekmusiały
ulegaćzmianom.Dziękielastycznościrzymskiegosystemubyłotomożliwe.
Drugakwestiajestbezpośredniopowiązanazpierwszą.Łączenieludzi
woddziałyinadawanienadnimidowództwaniejestkońcemżadnegoproce-
su,alesposobemabyarmiapoprawniefunkcjonowała.Wszystkieaspektyor-
ganizacjiarmiimająswójcel,nawetjeśliniesąpowiązanebezpośredniozjej
militarnymizadaniami.Wielkośćjednostkiorazjejwewnętrznastruktura,
atakżeliczbaoficerów,bezpośredniowpływająnatojakbędzieonamanewro-
waćiwalczyćnapolubitwyijakszybkobędziesięprzemieszczaćpomiędzy
miejscamistarć.Wielkośćnajważniejszychjednostekwarmiiukazujenamska-
lękonfliktuijegotyp.Każdezmianysugerująnamzmianęsytuacjiwojskowej.
Jakdotejporyniktniepodjąłsięzadaniaukazaniaprawdziwejrolistruktur
jednostekwojskowych1.Ostatniaczęśćtegorozdziałubędziepróbąoceny
wpływuorganizacjijednosteknasposóbprowadzeniawojnyprzezarmię.Jest
totematdoktóregopowrócimyjeszczewkolejnychrozdziałach.
Organizacjajednostek:teoriaipraktyka
Wtrakcietrwaniaomawianegookresulegionyrzymskiebyłynajwiększymi
jednostkamiwcałejhistoriiRzymu2.Każdylegionskładałsięzdziesięciuko-
hort.Każdakohortaliczyławsumie480żołnierzypodzielonychnapodsekcje
(centurie),liczącepo80żołnierzyidowodzoneprzezcenturiona3.Rangacen-
turionówzależałaodstarszeństwaiprzedstawiałasięnastępująco:
1F.W.Smith,‚TheFightingUnit:AnEssayinStructuralMilitaryHistory’,L’AntiquitéClassique,59
(1990),149-65,snułrozważanianatematjednostekgreckichirzymskichbezuwzględnieniaczyn-
nikówwojskowych.M.P.Speidel,TheFrameworkofanImperialLegion,theFifthAnnualCaerleon
Lecture(Cardiff,1992)podjąłsięzadaniaprzedstawieniaszykubitewnegolegionudobypryncypatu
iztegopunktuzanalizowaniawcześniejszychokresów.Jegownioskibyłyskażonebrakiemcałościowej
analizywarunkówpolabitwyorazbrakiemelastycznejinterpretacjifaktów,zobaczRozdział5.
2NajnowszebadaniaobejmująceorganizacjęzobaczSpeidel,Framework.Natematlegionówogólnie
zobacz:H.M.D.Parker,TheRomanLegions(Oxford,1971).
3Ocenturionachiprincipaleszobaczw:A.vonDomaszewski,DieRangordnungdesrömischenHeeres,
2ndedn.ed.B.Dobson(Cologe,1967),1-121;E.Birley,(TheOriginsofLegionaryCenturions’,
atakże(PromotionandTransferintheRomanArmyII:TheCenturionate’,w:E.Birley,TheRoman
Army,Papers1929-1986(Amsterdam,1988),189-220;D.J.Breeze,(TheCareerStructurebelowthe
CenturionateduringthePrincipate’,ANRWII.I.438-51;D.J.BreezeiB.Dobson,(TheRomanCo-
hortsandtheLegionaryCenturionate’,EpigraphischeStudien8,Sammelband(Dusseldorf,1968),
100-24;B.Dobson,(TheSignificanceoftheCenturionandPrimipilarisintheRomanArmyand
Administration’,ANRWII.I.392-434,atakże(LegionaryCenturionorEquestrianOfficer?ACom-
parisonofPayandProspects’,AncientSociety,3(1972),193-207,i(TheCenturionandSocialMobil-
ityduringthePrincipate’w:C.Nicole(ed,),Recherchessurlesstructuressocialesdansl’antiquitéclas-
sique(Paris,1970),99-116.
