Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
1)ŚWIĘTYFRANCISZEKOPRAWIEWŁASNOŚCI
A)KONTROWERSJEWOKÓŁZAGADNIENIA
JAKUBDĄBROWSKI
Zgodniezpapieskimiorzeczeniamiipowstałąnaichpodstawiefran-
ciszkańskątradycją-braciamniejsiniemogąbyćwłaścicielamiindywi-
dualnieiwewspólnocie,gdyżzakazujeimtegoRegułaustanowiona
przezzałożycielazakonuŚwiętegoFranciszka1.Jednakhistorycywspół-
cześniekomentującyRegułęzauważają,żeFranciszeknigdziewprost
niepotępiazakonnejwłasnościipozwala,abybraciabyliwpewnym
zakresiewłaścicielamidóbrruchomychinieruchomych2.Takżewedług
M.D.LambertanapodstawienielicznychpismŚwiętegoniesposóborzec,
iżodrzucałonwszelkąwłasność.Czasownikappropriare,którymBieda-
czynaposługujesięopisującstosunekbracidowłasności,niejestjedno-
znaczny.PorównawczaanalizaFranciszkowychtekstówukazuje,żeter-
minappropriaremiałdlaniegoraczejduchowe,anieprawneznaczenie3.
Lambertanalizujerównieżwybraneprzekazyhagiograficzne-opisy
zdarzeńz1210r.zRivoTorto4iPorcjunkuli5,anastępniewypadki,któ-
___
___
___
___
___
___
___
___
1RegułaBraciMniejszychŚ.O.Franciszka.JejwyjaśnieniaprzezMikołajaIIIiKle-
mensaVorazkonstytucyaInnocentegoXI,tłum.ks.drW.Galant,Przemyśl1918,s.10-
16,51-54;RegułaBraciMniejszychŚ.O.Franciszkaijejwykład,tłum.O.I.Kmiecik,
Lwów,s.91-102.
2L.Hardick,J.Terschlusen,K.Esser,FranciszkańskaRegułażycia,Niepokalanów
1988,s.73,82-83,128-130.
3M.D.Lambert,FranciscanPoverty.TheDoctrineoftheAbsolutePovertyofChrist
andtheApostlesintheFranciscanOrder(1210-1323),Londyn1961,s.35-38,48-51.
4Jakożebraciawzgardzaliwielkimiipięknymidomami,zamieszkaliwopuszczo-
nymschroniskuwRivoTorto.Miejscebyłotakciasne,żeFranciszeknapisałnabelkach
imionatowarzyszy,abykażdymiałwłasnemiejscedomodlitwyispoczynku.Pewnego
dniaprzybyłtamjakiświeśniakzosłemizacząłzwierzęzachęcać,abyweszłodoszopy,
mówiąc:„Wchodźdośrodka,bowtymmiejscubędzienamdobrze”.ZtegopowoduFranci-
szekopuściłschroniskoiprzeniósłsiędomiejscazwanegoPorcjunkulą,gdziewcześniej
naprawiłkościółNajświętszejMariiPanny.„Niechciałmiećnicnawłasność,ażeby
wszystkomócposiąśćowielepełniejwPanu”-kończyopowiadanieTomaszzCelano:
1Cel42;44;por.też3T55.
5„Zbiórasyski”podaje,żeprzeprowadzkazRivoTortobyłaprzemyślanymposunię-
ciem,ajejbezpośredniąprzyczynąbyłbrakkościołaorazmiejscadlacorazliczniejszych
braci.Franciszekrozpocząłwięcposzukiwania„jakiegośmałegoiubożuchnegokościoła,
gdziebraciamoglibyodmawiaćswojemodlitwybrewiarzoweibymieliobokniegotylko
jakiśmałyiubożuchnydomekzrobionyzglinyiwikliny,gdziebraciamoglibyodpoczywać
izadbaćoswojepotrzeby”,aleanibiskupAsyżu,anikanonicyśw.Rufinaniemoglimu
pomóc.Dopieroopatklasztoruśw.BenedyktanagórzeSubasiopodarowałFranciszkowi
kościółMatkiBożejzPorcjunkuli-„(...)najuboższykościół,jakimieli;byłonteżuboższy
niżjakikolwiekinnywokolicymiastaAsyż;tegowłaśnieoddawnapragnąłbłogosławiony
Franciszek”.BenedyktynichcielipodarowaćkościółekFranciszkowinawłasność,„(...)jed-
