Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ArtyściANdersa•cONtiNuitAeNOVitA
dzielenadarmo(cojestzrozumiałe–Kantak,takjakiZielińska-Schemaly,niebył
znawcąsztuki)szukaćpróbfachowegoopisuzjawiska,którenazwaćbymożnanpol-
skimartystycznymBejrutem”.
W2014rokuukazałsięVIItomuseriiŚwiadectwa.Testimonianze,pt.Wposzu-
kiwaniupiękna.PolscyartyściplastycyweWłoszech(IIpoł.XIXw.iIpołXXw.),podred.
E.Prządki,poszerzającegoobrazpanoramypolskichobecnościartystycznychiwy-
darzeńwystawienniczychwRzymiewlatach1942-194626.Autorksiążkizamieścił
wnimm.in.niepublikowanedotejporyopracowaniaźródłowepoświęconedziałal-
nościorganizacyjnejitwórczościarystycznejJózefaJaremywtakzwanymnrzymskim
okresie”jegotwórczościoraztekstypoświęconerolimalarzajakoinicjatorapowoła-
negow1944r.wRzymie(docenionegowliteraturzeobcojęzycznej,amałoznanego
wPolsce)ArtClubu,któregopowstaniewłoscyhistorycysztukiwwiększościniesłusz-
nieprzypisująEnricoPrampoliniemu27.Dotejporyzupełnienieznanybyłrzeczy-
wistyudziałpolskichstudentów-żołnierzywżyciuartystycznympowojennejstolicy
Włoch,anadewszystkofaktycznyudziałMarianaBohusza-Szyszkiwprocesieaka-
demickiejformacjiprzyszłychpolskichartystówplastyków.Wświetlepoczynionych
badań,powtarzana(częstonapodstawieprzekazówBohusza-Szyszki)opiniaokapi-
talnejrolidydaktyczno-formacyjnejtakzwanejSzkołyMalarskiejwpodrzymskiej
Cecchignoli,uległaznacznejrewizji.SzkołaBohusza-Szyszkimiałaraczejcharakter
organizacyjno-pomocowyiwychowawczyniżakademicko-warsztatowy.Prawdziwy
kontaktzesztukąwlatach1945-1948,przezuczestnictwowzajęciachwarsztatowych
wpracowniach:malarskiej,rzeźbiarskiej,scenografiiiarchitekturywnętrz,Polacy-
-studencimieliwAccademiadiBelleArtiwRzymie,aniewoboziewCecchignoli.
Wtej,jednejznajbardziejprestiżowychwówczesnejEuropieuczelniartystycznych,
Polacyuczestniczyliwzajęciachakademickichznajwiększymimistrzamiówczesnej
włoskiejsztukinowoczesnej,przezco(przynajmniejteoretycznie)mieliszansęna
poznaniaszerszego,wówczasmiędzynarodowegośrodowiskaartystycznegostolicy
Włoch.Starsizaśwspółtowarzyszebronizprzedwojennymidyplomami,tacyjakSta-
nisławWestwalewicz,JózefJaremaczyJózefMatuszczak,wrzeczywistościwspółkreu-
jącrzymskieśrodowiskoartystyczne,konfrontowaliswojeprzedwojennedoświadcze-
niaiosiągnięciamalarskieznowymitendencjamiwmalarstwieeuropejskim.
26
Świadectwa.Testimonianze.Wposzukiwaniupiękna.PolscyartyściplastycyweWłoszech(IIpoł.XIXw.iI
połXXw.),t.7,podred.E.Prządki,Rzym2014.
27
Losyczterechpolskichartystów–RyszardaDemela,JózefaNatansona,TadeuszaKoperaiJanaGło-
wackiego(ps.JanLaterański),którzy(pozaNatansonem)przebywaliw2KorpusieweWłoszechwlatach
1945-1946,przybliżyłaE.Prządkawdrugimtomiepopularnonaukowegoopracowaniapt.Świadectwa.Te-
stimonianze.Wkręgukulturyisztuki.RozmowyEwyPrządkizPolakamiweWłoszech,t.2,Rzym2002.Do
2009ukazałysiękolejnetrzytomytejserii,przygotowaneprzezE.Prządkę.Wt.5,Czaswojnyiczaspoko-
juw„polskimRzymie”,Rzym2009,zostałyzamieszczoneteksty(iwywiady)poświęconem.in.ambasadzie
polskiejprzyStolicyApostolskiejwlatach1939-1945,obecnościgen.WładysławaAndersawRzymieoraz
wspomnieniaKarolinyLanckorońskiejzwiązanezpowstaniemiorganizacjąstudiówwyższychweWłoszech
dlażołnierzy2Korpusu.
16
