Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROzdział2.POlskaWytwórNiaArtystyczNaiZwiązekZawOdOwyPOlskichArtystówPlastyków
cząłswojąpracęzmierzającąprzedewszystkimdoskupieniauratowanychzeZwiązku
Radzieckiegopolskichartystów,atakżedoprzygotowaniaprezentacjiwśrodowisku
irańskimpracmalarskich,graficznychirysunkowychilustrującychszerokorozumia-
nąsztukępolskąnaobczyźnie.Celemzwiązkubyłarównieżsamopomocorazstu-
dianadsztukąwschodnią97.NaprezesaZwiązkuwybranoRomanaSzneidera.Wi-
ceprezesemzostałBolesławKersen.WdniupowołaniaZwiązekliczyłsiedemnaście
osób.OtwartyzostałtakżelokalipracowniamalarskaZwiązku,któreznajdowałysię
wbudynkupołożonymprzyAtelierDzamszid2598.Powołanazostałarównieżpra-
cowniatakzwanegonRysunkuwieczorowego”,gdzieplastycypolscymielimożność
rysowaniazżywegomodelu99.NainauguracjępracownipozaPolakamiprzybylitakże
plastycyirańscy100.
Pośróduratowanychzsowieckichłagrówpolskichplastykówistniałapełnaświa-
domość,iżbrakpraczokresusowieckichłagrów,jakteżprzypadkowyskładosobowy
formującegosięZwiązku,niedająmożliwościprezentacji,choćbynawetwskromnym
wyborze,panoramypolskiejsztukiwspółczesnej.Tylkonieliczniereprezentowanibyli
członkamiformacjiiugrupowańartystycznychdziałającychnadWisłądowrześnia
1939r.Powyjściupolskichżołnierzyzniewolisowieckiejniemożnabyłospodziewać
sięnadrobieniastrat.Niemniejjednak,copotwierdzacharakterorganizowanychna
BliskimWschodziewystawmalarskich,artyści–tużpoewakuacjidoIranu–tworzyli
wielepracolejnychikompozycjiakwarelowych,aichtematykanieograniczałasiędo
scenzżyciaobozowegolubzmiejscpobytuArmii,leczdotyczyłaegzotycznegodla
Polakówpejzażuimiejscowejprzyrody,przedstawieńportretowychorazmartwych
natur.
Oddzielnąkategoriądzieł,którepowstawałypowyjściuzZSRR,byłypracewy-
konywanewwarunkachbojowych,zwłaszczaod1943r.naPółwyspieApenińskim.
Wprzeważającejwiększościbyłytorysunkowedokumenty(częstozastępująceaparat
fotograficzny),którewychodziłyspodrękimalarzyilustratorów–korespondentów,
którzyzagłównezadaniemieliplastyczną(wsensie–rysunkową)rejestracjęzdarzeń
wskazanychprzezdowództwo.
97
ZwiązekplastykówpolskichwIranie,nPolakwIranie”1943,nr28,s.3.
98
Już4kwietniaZwiązekZawodowyPolskichArtystówPlastykówwTeheranieogłosiłkonkursmalarski
natrzytematy:a)tematpropagandowypolsko-irański;b)Polskawalcząca;c)tematwolny.Technikadowol-
na.NagrodypieniężneufundowałaDelegaturaM.P
.iO.S.orazTSIR.Konkursdodnia27kwietnia1943r.
Za:Konkursmalarski,nPolakwIranie”1943,nr38,s.4.
99
Pozapracamiplastyków,znanesąrównieżkompozycjeamatorów.MiędzyinnymiwnUlotcereligijnej
dlaludnościpolskiej”wychodzącejwTeheranie,pt.nNaszPrzyjaciel”(nr17),ukazałysiędwarysunkipod-
pisaneM.Giedroyc:nKatakumbyrzymskie”inDomwypoczynkowyAkcjiKatolickiejwTeheranie”(s.1-2).
NajprawdopodobniejtakżerysuneknSierocinieciKlasztorS.S.NazaretanekwTeheranie”,wnumerze20
nNaszegoPrzyjaciela”(s.6)jestautorstwaM.Giedroyca.
100
Wstyczniu1943r.członkowieZwiązkuzwiedziliuniwersytetteherański,anastępnieMuzeumEtno-
graficzneiMuzeumArcheologiczne.Patrz:PolacywIranie,nGazetaPolska”1943,nr58,s.4.
47
