Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przypominająmelancholię,aleniesąspowodowaneczarną
żółcią;ichprzyczynysąnaturypsychicznejiuczuciowej.Jeśli
potrafimyjerozpoznać,tobędziemymoglinaniewpłynąć
idoprowadzićdouzdrowień,którebędąsięwydawaćcudowne.
Areteuszrozważazagadnieniezróżnicowanejdiagnostyki:
„Powiadają[…]żepewienczłowiek,którycierpiałjakoby
nanieuleczalnąchorobę,zakochałsięwjakiejśpannieizmiłości
odzyskałzdrowie,czegonieudałosięosiągnąćlekarzom.Moim
zdaniemówchorybyłdawniejbardzozakochanywtejmłodej
osobie,aniemogącpozyskaćjejwzględów,stałsięponury,
smutny,zamyślonyiwoczachwspółobywateli,którzynieznali
przyczynyjegochoroby,uchodziłzachoregonamelancholię;
kiedyjednakpotemmusięposzczęściłoizdobyłobiektswego
pożądania,stałsięmniejponuryizgryźliwy,radośćbowiem
rozwiałaoznakimelancholii,itylkowtymwzględziemiłośćstała
sięlekarzemizatryumfowałanadmelancholią”46.
Melancholiaprawdziwaczyrzekoma?Wydajesię,żeAreteusz
przyjmujeturozróżnienie,którejestnamnieobce,między
chorobąendogenną(którajakojedynazasługujenamiano
melancholii)adepresjąreaktywną.Antycznamedycyna
humoralnateoretyczniepozwalałaodróżnićprzypadki,których
przyczynatkwiwsmutkuirozczarowaniu,odtych,wktórych
rozdrażnienieodpoczątkuzależyoddyskrazji,toznaczy
odzmiansomatycznych.Czytakróżneprzyczynyniewymagają
radykalnieodmiennychkuracji?Tuzaspokojenieniespełnionego
pożądania;tamśrodkiwydalającelubrozpuszczająceczarną
żółć…Takierozdzieleniebyłobywygodneizaspokajałoby
upodobaniedologicznejklarowności;aletym,cowkońcuczyni
oworozróżnieniedośćmałoskutecznym,jestjakżeczęsto
pojawiającasięustarożytnychwuzasadnieniachlekarskich
„psychosomatyczność”.Przyczynypsychicznewywierająwpływ
nafizycznąstrukturęorganizmu,zmieniają„temperament”bądź
ogólne„napięcie”:ten,ktoniejestżółciowcemzusposobienia
bądźprzezoddziaływanieśrodowiskanaturalnego,możenimsię
staćzchwiląpojawieniasiękłopotów,nieszczęścia,zawiedzionej
miłości,problemówznauką.Istnieją„temperamentynabyte”.
Nastrójduchowyzawszesięprzekładanaogólnystanciała.Jeśli
przyczynapsychiczna,szkodliwanamiętność,niezostanieszybko
usunięta,doprowadzitodoorganicznychzaburzeńrównie
głębokichiintensywnych,jakgdybycałyprocesodpoczątku
przebiegałwciele.Autorzyzajmującysięmedycynąnieszczędzą
wyjaśnieńnaturyfizycznej,abyuzasadnićtegorodzajuzjawiska;
mamydoczynieniazprawdziwymiprzełożeniamisomatycznymi,
którepozwalająprzyporządkowaćstanompsychicznym
