Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
CzęśćI:Teoriaihistoria–projektybadawcze
odpowiedniejdobadanialiterackichsposobówrekonstruowaniaspecyfikieu-
ropejskichkulturchłopskich0Skądinądstanowczoobstawałaprzystosowaniu
pojęciaflkulturachłopska”,oprotestowująctymsamympojęcieflfolkloru”jako
zbytwąskie,apojęcieflkulturyludowej”jakozbytszerokie0
Największymdoświadczeniemwempirycznychbadaniachnad(zgodnie
zówczesnympodziałem)kulturąmaterialną,społecznąiduchowądysponował
EugeniuszJaworski,którybrałudziałwetnograficznychpracachzespołowych
naddokumentacjąkulturynietylkoGórnegoŚląska,lecztakżeinnychregio-
nówPolski,wielokrotniekierowałteżogólnopolskimipraktykamiterenowymi,
organizowanymidlastudentówetnografii0Wlatach600i700nastawionybyłna
badanieprocesówkulturowychorazmechanizmówrządzącychzmianą0Prowa-
dziłwielogodzinnekwestionariuszowewywiadyetnograficzno-antropologiczne
naobszarzeGórnegoŚląskaiBeskidu,interesowałsięprzemianamikultury
tradycyjnejwRybnickimOkręguWęglowym,studiowałtajnikiwiejskiegobu-
downictwadrewnianego,przygotowującztegozakresurozprawędoktorską0
Byłzzałożeniaprzeciwnynatychmiastowemupublikowaniupozyskanego
wtereniemateriału–popierwszezuwaginaochronęprywatnościłatworoz-
poznawalnegoinformatora,podrugie–ponieważbyłzwolennikiemtezy,że
dopierobadaniapowtórzonewkilkuletnichodstępachdająudokumentowany
wglądwzakreszmiany,zachodzącejwkonkretnym,wybranymobszarzekul-
tury,dookreślonymczasoprzestrzennie0InterpretacjętychmateriałówJaworski
uznawałzapunktwyjściadotworzeniateoriidanegozjawiskakulturowego
izapodstawęewentualnejpublikacji0Byłprzeświadczony,żelatapracyfolklo-
rystówpozwoliłynazgromadzeniebardzobogategomateriału,alemateriałten
wprzewadzezapisanyincrudoipozbawionyinterpretacjikontekstualnejokazy-
wałsięmałoprzydatnywbadaniachnadspecyfikąkultury–czytoflludowej”,
czyjakiejkolwiekinnej0Jegozdaniem,należałorozpocząćintensywnepracenad
interpretacjąmateriałówterenowych,azakressamychbadańrozszerzaćwta-
kimstopniu,wjakimopracowanieichwynikówbędzienabieżącomożliwe0
Większośćznas,conależyuczciwieprzyznać,znaławówczaswnajlepszym
raziejedyniemodeltradycyjnychterenowychbadańfolklorystycznych,więc
uwagiJaworskiego,częstoformułowanewsposóbniestandardowyiwyrafino-
wanyjęzykowo,początkowonietrafiałynamdoprzekonania0Jegozastrzeżenia
rozumiałNawrocki,spierałsięznimiWaliński,aCzubalazregułykontrował0
MożliwośćobserwacjistylupracyterenowejJaworskiego,jakanadarzyłasię
wtrakciesłużbowegowyjazdunaZaolziewroku1977,częściowoprzekonała
mniedojegokoncepcji0Minęłojednakkilkalat,zanimtaprzychylnośćprze-
rodziłasięwpartnerskąwspółpracę,dodzisiajowocującąwielomawspólnymi
publikacjami0
MichałWalińskiprzezwszystkielatapracywUniwersytecieŚląskimutrzy-
mywałścisłezwiązkizeswoimmacierzystymUniwersytetemWrocławskim0
Systematyczniejeździłnaseminariaprowadzoneprzezprof0CzesławaHer-