Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
imięAskepot(PopielnyGarnek).Stosownyicałkowiciecenzuralny
Askeladden(„ten,któryładujepopiół”)pojawiłsiędopiero
wpóźniejszychwydaniach.
Opowiadaniebaśniniejestwcalesprawąłatwą,szczególniejeśli
robisiętowjęzyku,wktórymbaśnieteniepowstały.Wtedybowiem
takiebaśnienależywcześniejprzełożyć.Nieinaczejteżbyło
zBaśniaminorweskimi:najpierwzostałyoneprzetłumaczonenajęzyk
polski,anastępniewtymjęzykuopowiedziane.Wprezentowanym
tomiemamywięcdoczynieniazespolszczonymibaśniamiklasyki
norweskiej,atłumaczeniezostałodokonanezwykorzystaniemjęzyka
norweskiego,niemieckiegoiangielskiego.
Wbrewobecnieszerokorozpowszechnionemupoglądowibaśnie,
jakotwórtradycjioralnej,niepowstawaływceluprezentowaniaich
dzieciom,leczbyłyutworamitworzonymi„przezdorosłych,o
dorosłychidladorosłych”,jaktosłuszniezauważaPeterRavn,badacz
folkloruduńskiego.Dopierorozwójkapitalistycznejkultury
mieszczańskiejitradycjereligiichrześcijańskiejwEuropie,
awprzypadkuPolskirównieżpóźniejszedoświadczeniesocjalizmu,
doprowadziłydoudziecinnienia,umoralnieniaiodfolkloryzowania
baśni.Konsekwencjątegobyłoto,żejeśliktośwogólejeszczeczytał
dawnebaśnieludowe,towyłączniespecjaliści.Dzieciomprzedsnem
czytałosiębaśnieskrócone,przerobioneidopasowanedopotrzeb
wydawnictwalubstricteliterackie,np.Andersena,którerównież
zbiegiemlattakmodyfikowanoiwygładzano,żeobecnieniewielejest
Andersenawjegobaśniach.Dziśnawettenzwyczajodchodzipowoli
wzapomnienie,dziecipoznająbaśniezkolorowychkomiksów
ifilmówrysunkowych.Inatakowyrozwójniezawszenależypatrzeć
negatywnie.Bobaśnietozpewnościącoświęcejniżtylkowierny
zapis.
Snucieopowieściwodmiennymkręgukulturowympolegamiędzy
innyminatym,żebaśnietrzebaniekiedyniecozmodyfikować
idostosowaćdoświataznanegosłuchaczomczyczytelnikomzdanego
kraju.Stąd,naprzykład,wniniejszymwydaniuznorweskiego
stabburu,jednejzważniejszychbudowlitradycyjnejzagrody
chłopskiej,którąznakażdedzieckowNorwegii,powstałpolski
