Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Batutąiskalpelemł
WswoimartykulenatematwytwarzaniaciałwchirurgiiStefanHirschhauer
(1991)zwracauwagę,żeciaławdziałaniuprofesjonalnymmusząprzejśćdługi
iszczegółowyprocesprzygotowania,comadwiekonsekwencje.Przedewszyst-
kimznikającodzienneciała,sąonepodzielonenaczęści.Podrugie,ciałanie
sąjużwpełnejdyspozycjiuwłaściciela”
,gdyżzostająposzerzonefunkcjonalnie
(functionallyextended)ozespółoperacyjny(ianalogiczniewprzypadkudyrygen-
ta-oorkiestrę)czyurządzeniatechnologiczne.Całyprocesoperacjirozpoczyna
sięodrytuałuprzemianyzciałaprywatnegowciałofunkcjonalnierozciągnięte
takżenainnepodmioty(zob.także:Katz1999).Dlategotreningprofesjonalisty
zaczynasięodtreningujegociała.LoïcWacquant(2004)nazywatozjawisko
internalizowaniemzdolnościpoprzezpraktykęmożliwościciała/somatycznych
(somaticpotentialities).Aktorspołecznywykorzystuje(makesuseof)swojeciało.
Obejmujetonietylkoużywanie,aletakżeprzygotowywanieciała.
Zkoleikwestiausamodzielnieniasięciałaludzkiegowzakresiezdobywania
wiedzyzostaładostrzeżonaprzezMichaelaPolanyiego(1966)isformułowana
jakokoncepcjawiedzymilczącej,podkreślającjejprocesualnycharakter(Jaku-
bowska2017).Tenrodzajwiedzycharakteryzujesiętym,żenieznamyźródła
jejpochodzenia.Niejesteśmytakżewstaniejejwerbalizować,aleużywamytej
wiedzyswobodnie.Obejmujeaspektyteoretyczne(know/knowingwhat)iprak-
tyczne(know/knowinghow).Wiedzytejniedasięprzekazaćjedyniewerbalnie,
ponieważprzeplatasięzosobistymidoświadczeniamiciała,choćniemożebyć
donichsprowadzona.Jestonatrudnadoprzekazania,ponieważkomunikacja
werbalnaniejestwtymprzypadkuaninajlepszym,aninawetadekwatnymnarzę-
dziem.Możemywprawdziepowiedziećunatnijdelikatnie”lubuprowadźmocno”
,
aleniewątpliwiełatwiejtowykonać,niżopisać.Szkoleniewobubadanychzawo-
dachpolegarównieżnanauczaniuinabywaniutakichumiejętnościjakuczucie
muzyki”lubuczuciegęstościtkanki”
,czylikontrolowaniaorkiestryluboperowa-
negofragmentupoprzezwłasneciało.
Biorącpoduwagęwynikitego,jakiwcześniejszychbadań,trudnojedno-
znacznieująćwiedzęstosowanąwprzypadkuobuopisywanychtuzawodów
jedyniejakomilczącą.Zarównoneurochirurdzy,jakidyrygencipoddawanisą
wydłużonymokresomkształceniateoretycznegoipraktycznego,zwyklepodkie-
runkiemmistrza.Dlategojednaczęśćichwiedzyjestteoretycznainiepraktycz-
na(np.wiedzaogólnazzakresumedycynylubhistoriimuzyki)(Harris2007),
innaczęśćmacharakterteoretyczno-praktyczny(np.znajomośćteoriimuzyki
lubfizjologiiipatologiimózgu)(Stanley,Williamson2001),ategotypuwiedzę
możnasklasyfikowaćjakowznacznejmierzeteoretyczną(know/knowingwhat).
Innymaspektemwiedzyjestknow/knowinghow,czyliwiedzaotym,jakprzepro-
wadzićoperacjęneurochirurgicznąlubjakprowadzićorkiestrępodczaskoncer-
tu.Najbardziejinteresująca,zpunktuwidzeniasocjologiiciała,jestumiejętność
posługiwaniasięwszystkimitymirodzajamiwiedzy,atakżetzw.intuicjąchirur-
gicznączyartystycznąwtymsamymczasieorazumiejętnośćwykorzystaniaich
