Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
moniepałałonszczególnymuczuciemdoswojejcesarskiejmałżonki
iztegoteżwzględuniezależałomunawzmocnieniupozycjiżony.
Fakt,żetocesarznadawałtytułaugusty,jednoznaczniepotwierdzał
nadrzędnąwobecniejjegopozycję.Takąregulacjęprawnąznajdujemy
wDigestachJustynianaI,gdzieczytamy,conastępuje:Cesarzaniekrę-
pująwięzyustawy.Ichoćcesarzowajestnimizwiązana,cesarzeprzy-
znająjejtakieprzywileje,jakieimsamymprzysługują(I,3,31,s.46).
WkilkawiekówpóźniejzostałaonapowtórzonawIX-wiecznymzbio-
rzeprawazatytułowanymBasilika(II,6,1):Cesarzniejestpoddanypra-
wu.Cesarzowajestpoddanaprawu,dopókicesarznieprzekażejejswoich
uprawnień/prerogatyw.
Wartodnotowaniawydajesięfunkcjonującywnaucepogląd,żety-
tułaugusty,przynajmniejwokresierządówdynastiiKomnenów,przy-
sługiwałnoszącejgokobiecietylkozażyciatego,któryjejgonadał.Za-
chowywałagojedyniewtedy,gdywchodziławzwiązekmałżeńskizjego
następcą.Potwierdzeniemsłusznościtegopogląduwydajesięprzykład
IrenyDukajny,którazażyciaAleksegoIKomnenabyłaokreślanaty-
tułemaugustyisamasiętaktytułowała(napisnajejpieczęcibrzmiał:
Panie,wspomóżIrenęDukajnęaugustę).PośmierciAleksegozwracano
siędoniejalbobazylisa,albodespoina.Tytułaugustynosiławówczas
Piroska-Irena,żonaJanaIIKomnena.Cociekawe,nieużywanotytułu
augustywodniesieniudozmarłychcesarzowych.Niejestrównieżwy-
kluczone,żetytułtenwsytuacji,gdybyłowięcejdammającychprawo
dojegonoszenia,używanybyłwyłącznie/przedewszystkimprzeznaj-
starsząznich.Ztakimisytuacjamimamydoczynieniawówczas,kiedy
dochodziłodoślubucesarskiegosynaidokoronacjijegomałżonkiza
życiajegorodziców.Dopieropośmierciteściowejstawałasięona,jak-
byśmyrzecmogli,pełnoprawnąaugustą.Wokresiepanowaniadynastii
Komnenówwspółcesarzowaokreślanabyłamianemdespoina.
WewczesnymBizancjumdoimieniacesarzowejdołączanoimię
Aelia(Elia).Zjawiskotoobserwujemynietylkowśródcesarzowychza
panowaniadynastiiteodozjańskiej,alewidocznejestipóźniej,ażpoFa-
bię,pierwszążonęHerakliusza.TermintenwywodziłsięodroduAeliu-
szy,zktóregopochodziłaFlacylla,pierwszażonaTeodozjusza.Niebył
totytuł,araczejformauhonorowaniapoprzezpowiązaniezpoprzedni-
micesarzowymi.
~39~
