Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Ontologiastratyfikacjispołeczno-gospodarczej
19
Zkoleiograniczeniazwiązanezfunkcjonowaniemposzczególnychpod-
miotówwgospodarce,wynikającebezpośredniozfaktuwystępowaniainte-
rakcjipomiędzynimi,prowadządookreślaniagranicposzczególnychwarstw.
Wejściedookreślonejwarstwyjestfunkcjąumiejętnościodnalezieniasię
wkonkretnychuwarunkowaniachregulacyjno-realnych,cowięcej-zdolno-
ścidopokonywaniabarier,któreteuwarunkowaniastawiająprzedposzcze-
gólnymipodmiotami.
Jednymzelementówrozważańnatematstratyfikacjijejwymiary,czy-
lizjawiskastanowiącejejswoistąpodstawę.Wymiarystratyfikacjispołecznej
(wedługM.Webera),któremogązostaćodniesionerównieżdozjawiskspo-
łeczno-gospodarczych,następujące30:
posiadanedobra(oferowanezasoby-np.pracy),abardziejściślej-do-
stępdozasobów;
prestiż(specyficznynzasób”szacunku,jakimjestsiędarzonym)-natej
podstawietworząsięwspólnoty,mającejednakowylubpodobnysystem
wartościinorm;
władza.
Wpodobnej,niecobardziejrozwiniętejkoncepcji,wyróżniasię31:
dochody,zasobymajątkowe(główniewłasnośćdóbrkapitałowych)oraz
rodzajaktywnościgospodarczej;
przynależnośćetniczną(narodowąlubrasową,aleteżreligijną-związa-
główniezewspólnotąwartościicelów);
wspólnotęwarunkówżycia;
podobieństwopoziomuprestiżuspołecznego;
zakressprawowanejwładzy(zarównopolitycznej,jakireligijnej);
wiedzętechniczną,adokładniej-poziomspecjalizacji.
Jeszczeinaczejpodstawystratyfikacjispołecznejmożnaująć,dokonując
szerokiegoprzegląduaktywówbędącychpodstawamiróżnychsystemówstra-
tyfikacji.Wedługwspomnianejkoncepcji,tonastępująceaktywa32:
ekonomiczne-własnośćziemi,fabryk,zakładów,nawykizawodowe,
aktywapłynne,ludzie(niewolnicy),siłarobocza(np.chłopipańszczyź-
niani);
polityczne-władzawewnątrzgospodarstwadomowego(np.głowaro-
dziny),wmiejscupracy(np.menedżer),partyjnalubspołeczna(np.
ustawodawca),lidercharyzmatyczny;
kulturowe-wysokostatusowepraktykikonsumenckie,ndobremanie-
ry”,uprzywilejowanytrybżycia;
30Cyt.za:H.Domański,Struktura…,s.41-44.
31K.Davis,W.Moore,Oniektórychzasadach…,s.468-474.
32N.Tichonowa,Kategoriazasobówjakopodstawanowegoparadygmatuteoretycz-
negowbadaniachstratyfkacjispołecznej,[w:]Zróżnicowaniespołecznewteoriiiempi-
rii,red.R.Suchocka,WyższaSzkołaNaukHumanistycznychiDziennikarstwa,Poznań
2008,s.22.