Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.3.Zaryshistoriikonstrukcjisprężonych
43
sprężonekonstrukcjezbetonu.Zacytowaliteżdefinicjęsformułowaną
przezE.FreyssinetawprzedmowiedoksiążkiG.Magnela:Sprężenie
jestpoprostuwprowadzeniemobciążeń,któreumożliwiąkonstrukcji
wytrzymaniewiększychobciążeńużytkowych”.Takujętaideasprężenia
jestbardzostara,ajejzastosowaniamożnaznaleźćjużwstarożytności.
Przykładamikonstrukcjisprężonychmogąbyćnamioty,wktórychpo-
zycjasłupówjestustabilizowananaciągniętymilinami,iłodzie,wktórych
nośnośćmasztówzwiększasięzapomocąusztywniającychjelin(wże-
glarstwiezwanychwantami).Takżejużwtedyzdawanosobiesprawę
zpotrzebykontrolowaniairegulacjisiłnaciągu„cięgiensprężających”,
awięc-jakwidać-zagadnieniestratsiłyjestzwiązanezideąsprężania
odsamegopoczątku.Zakonstrukcjęsprężonąmożnatakżeuznaćbeczkę
złożonązdrewnianychklepekpołączonychnaciągniętymiżelaznymiobrę-
czami.Wtymprzypadkuukładklepek,któryniemażadnejwytrzymałości
narozciąganie,dziękiściskającejgosilesprężającejuzyskujepotrzebną
nośnośćizapewniaszczelnośćkonstrukcji.
Pierwszeopatentowanekoncepcjesprężaniabetonupojawiłysię
okołoroku1890prawiejednocześniewStanachZjednoczonychAmery-
kiiwEuropie.Wroku1888P.H.JacksonuzyskałwStanachZjednoczo-
nychpatentdotyczącyprojektowaniabetonusprężonego.W1894roku
F.ChaudyopublikowałweFrancjiteoretycznyprojektbelkizpodłuż-
bruzdą,wktórejpostwardnieniubetonumiałbyćumieszczonypręt
naciągniętyizakotwionynakońcach,comiałowywołaćstaływzdłuż
długościelementu,ujemnymomentzginający.Takielementbyłwięc
prototypemkablobetonu.Chaudytwierdził,żepodobnerozwiązanie
możnazastosowaćdoinnychmateriałówmającychmałąwytrzymałość
narozciąganie.DwalatapóźniejAustriakJ.Mandlopublikowałartyku-
ły,wktórychprzedstawiłteorię,któramogłasłużyćdoprojektowania
elementówsprężonych.Mandlrozpatrywałsprężeniesposobemopar-
tymnatakiejzasadzie,jakdzisiejszystrunobeton.W1906rokuNie-
miecM.Koenenwykonałseriędoświadczeńnaelementachsprężonych
zbrojeniemnaciągniętymprzedułożeniembetonumetodąopisanaprzez
C.Bachaw1904roku.Celemtychbadańbyłoznalezieniesposobuza-
pobieganiarysomskurczowym.W1923rokuF.Empergeropisałsystem
wytwarzaniarurzbetonusprężonegospiralązcienkiegonaprężonego
drutu,aw1925rokuwNiemczechE.Hoyerpodjąłpierwszepróbysprę-
żaniapłytibelekzapomocąnaciągniętychdrutów.
Teideeniemogłyznaleźćzastosowaniapraktycznego,gdyżwtym
okresienieprodukowanostaliowystarczającowysokiejwytrzymałości
iniskiejrelaksacji.PonadtowpierwszymtrzydziestoleciuXXwiekuna