Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wstęp
miast,choroby,smródiokupowaniemiejscwpublicznychśrodkachtransportuoraz
nachodnikachlubwparkach.Winformacjachtychczęstomamyprzekaz,wktórym
osobybezdomneprzedstawiasięjakostalepijane(częstokroćbezdomniwtych
przekazachtoalkoholicyinarkomani),odmawiająceinstytucjonalnegowspar-
cia,niechcącepodjąćterapiiodwykowejorazodmawiającepracy,uznająceswoją
bezdomnośćjakoUdopustboży”,obwiniającezasytuację,wjakiejsięznalazły,
wszystkichdookoła,aniesiebiesamych.
Drugitowłasnedoświadczeniaiwiedzapotocznaspołeczeństwazdobytanaj-
częściejprzezindywidualnąobserwacjęotaczającejrzeczywistościiprywatnebez-
pośredniekontakty(wprzestrzenipublicznej–ulica,tramwaj,park,autobusitp.)
zosobamitraktowanymijakobezdomne.Totakżestereotypyietykietynadawane
bezdomnymikolportowanewewłasnymśrodowisku.Twórcybadańdotyczących
uprzedzeńkładąnacisknakwestiekontaktumiędzygrupowegojakonajbardziej
skutecznegonarzędziaredukowaniauprzedzeń(spotkanieczłonkówróżnychgrup
społecznychtwarząwtwarz)6.Najbardziejefektywnąformąkontaktubezpośred-
niegojestprzyjaźńmiędzygrupowa–zapewniającaczęsty,pozytywnykontakt
zosobaminależącymidoinnejgrupyspołecznej7.
Wprzypadkubadańnadtakcharakterystycznąproblematykątrudnostoso-
waćwspomnianąpowyżejmetodęzanurzeniową.Jednakżemożnazastosować
metodypoznawcze,któremogąmiećtakiesamoprzełożenienapostawęwobec
określonegozagadnienia.Jakjużniejednokrotniepodkreślałem,wiedzanatemat
danejproblematykieliminujeuprzedzenia,przesądyimity.Wtymprzypadkudo
kontaktuoczywiściedochodzi,alejakpokazałem,jestonzgóryokreślonypłasz-
czyznąuprzedzeńidystansu.Podkreślajątotakżepsycholodzy.Zwrócilioniuwagę,
żewiedzanatematmiędzygrupowychkontaktówosóbbliskichlubczłonkówtej
samejgrupyspołecznejmożemiećpozytywnywpływnapostawy(kontaktrozsze-
rzony)ibyćalternatywądlakontaktubezpośredniego8.
Bardzoważnejesttakżeznaczenieefektówkontakturozszerzonego,takiego
jakbycieświadkiemkontaktumiędzygrupowegopokazanegoprzezmassmedia
iliteraturę,czypoprostuobserwowaniepodobnychinterakcji(kontaktzapo-
średniczony)9.Tuoczywiściepołożonymusibyćnacisknajakośćiprawdziwość
6G.Allport,Thenatureofprejudice,Addison-WesleyPublishingCompany,Cambridge
Mass1954.
7
T.F.Pettigrew,Generalizedintergroupcontacteffectsonprejudice,UPersonalityandSocial
PsychologyBulletin”1997,Vol.23,s.173–185.
8S.C.Wright,A.Aron,T.McLaughlin-Volpe,S.A.Ropp,Theextendedcontacteffect:Know-
ledgeofcross-groupfriendshipsandprejudice,UJournalofPersonalityandSocialPsychology”1997,
Vol.73,s.73–90.
9A.Mazziotta,A.Mummendey,A.S.C.Wright,Vicariousintergroupcontacteffects:Applying
socialcognitivetheorytointergroupcontactresearch,UGroupProcesses&IntergroupRelations”2011,
Vol.14,s.255–274.
