Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Miastoipolitykamiejska
25
naktórejjeszcze50lattemustałosięwsamochodachwdługichkorkach,iuważ-
nieobserwowałtamtejszyruchkołowyiprzemieszczaniesięludzi.Podkoniec
lat60.zaczęłosięzamykanietejulicydlazmotoryzowanych;byłtopierwszy
wEuropiegłównytraktmiastastołecznegonakontynencie,zktóregoostatecz-
niewyeliminowanodwuślady.Obecniejużprzeszłopołowamieszkańcówsto-
licyDaniiprzemieszczasiędopracyiszkołynarowerach,kilkaprocentpieszo,
a1/3używatransportupublicznego.WpółmilionowejKopenhadzejestobecnie
blisko600kilometrówścieżekrowerowychiwciążpowstająkolejne.(Pierwszą
znichzbudowanojużw1892roku,gdywmieściebyłoledwie2,5tys.rowerów).
WcałejDaniinagłowęstatystycznegoDuńczykaprzypadająprawiedwarowery.
Każdyskładmetraczymiejskiejkolejkimusimiećwagondlacyklistów,akażda
taksówka–stojaknadwarowery.Istniejącysystemwypożyczaniamiejskichjed-
nośladówprzezcałelatafunkcjonowałzadarmo.
Gehl–ojciecchrzestnyotwartychdlapieszychirowerzystówulicKopen-
hagi–stałsięjednymznajbardziejznanychnaświecieorędownikówpedestaria-
nizacji,usilnieprzekonującwszystkich,żeimwięcejpowierzchniwmieściejest
przeznaczonychdlapieszych,tymbardziejjestonożyweizdrowe.Obywatele
takżeinnychkrajówprzekonująsięopozytywnymwpływieograniczaniaruchu
kołowegonajakośćżyciawmiastach.Wwieluznichinwazjęautnacentralne
dzielnicerównieżzaczętoograniczaćodprzekształcaniaulicwdeptaki,
Jakoekspertdosprawmobilnościmiejskiejipartycypacjiobywatelskiej
zGehlemijegofirmąGehlArchitectswspółpracujeKolumbijczykGilPena-
losa,byłyszefwydziałuparków,sportuirekreacjiwratuszustolicyswegokraju.
Doradzałonwtworzeniuzrównoważonychprzestrzenipublicznychwponad
200ośrodkachnacałymświecie.JestinicjatoremiambasadoremprogramuHCic-
lovia/OpenStreet”.Jegopomysł,bycyklicznieoddawaćnajedendzieńwybrane
ulicepieszymirowerzystom,rozprzestrzeniłsięzBogotynacałyświat.Dnibez
samochodusłużątemu,przekonujePenalosa,bynaulicachmoglisięrazemspo-
tkaćzamożniibiedni,młodziistarzy,sprawniiniepełnosprawni.WBogocie
zdarzałosię,żeuczestniczyłowtymwydarzeniu1,5mlnludzi.Jednijeździlina
rowerach,inninarolkach,jeszczeinnitańczyli,ćwiczyliaerobik,jogęlubtai-chi.
Sposobemnauspokojenieruchupojazdówiformąposzerzaniaprzestrzeni
dlapieszychwmiastachokazałysięrównieżtzw.woonerfy,zpolskanazywane
podwórcami.Sątofragmentyulic,wktórychgranicemiędzyjezdniąachodni-
kiemsązatarteigdziepieszychjestznaczniewięcej,boichpozycjajestuprzywi-
lejowana.Ruchkołowyspowalniajątamiograniczająfizycznietakieelementy,
jakławki,drzewaiinnazieleń,kawiarnianeogródkiczystojakirowerowe.Naj-
więcejtakichstrefulicznychwPolscewprowadzonojakdotychczaswŁodzi,ale
pojawiająsięonerównieżwinnychmiastach,międzyinnyminawarszawskiej
Pradze.
Walkazzalewemautwmiejskiejprzestrzenipublicznejtodziśjedenzgłów-
nychcelówimotywówdziałaniawładzmunicypalnychorazspołecznychruchów
