Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8Wstęp
DunajuczyWiśle.Szlakiwodneprzestająbyćżeglowne,wodywrzekach
brakujedlachłodzeniakonwencjonalnychelektrowni,wysychająstudnie,
wprowadzanesąograniczeniawdostawachwodydogospodarstwdomo-
wych.Przekraczanesąkolejnedobowerekordygorąca,aśredniaroczna
temperaturapowietrzaglobuw2018rokuzwiększyłasięo1,0°Cwstosun-
kudośredniejzokresuprzedindustrialnegoiwkrótceosiągniepułap1,5°C,
apoprzekroczeniutegoproguzmianyklimatycznebędąnieodwracalne.
Wtakimmomenciewyścigukuzagładziedotknęłanaspandemiazakaź-
nejchorobyCOVID-19ijaktobyparadoksalnieniezabrzmiało,przyroda
jestnajwiększymbeneficjentemkoronawirusa.FińscyuczenizCentrefor
ResearchonEnergyandCleanAir(CREA),wokresie24.03–24.04.2020,
przeanalizowalinaobszarzecałejEuropypoziomzanieczyszczeń:powie-
trzejestczystsze,jestmniejśmieci,odradzasięfloraifauna.Poziomsmo-
gujestznaczniemniejszyniżprzedpandemią:stężeniepyłuzawieszonego
PM10zmniejszyłosięśrednioo10%,adwutlenkuazotuo40%.Tapoprawa
jakościpowietrzajestgłówniewynikiemzmniejszeniazapotrzebowaniana
energięelektryczną,którejwokresiepandemiiprodukujesięo37%mniej
zwęglaio33%mniejzropynaftowej,zużycietejostatniejspadłotakże
wwynikuograniczeńtransportowych.Uboczną,nieprzewidywalną,po-
zytywnąkonsekwencjąpandemiijestzmniejszonaśmiertelnośćzpowodu
złejjakościpowietrza1.Dziękiredukcjismoguwbadanymokresienakon-
tynenciezmarłoo11tys.osóbmniej,awPolscesmogowaumieralność
zmniejszyłasięo771przypadków,jednocześniewięcejwanalogicznym
czasiezarejestrowanozgonównaCOVID-19.Zatemprzestaliśmyumierać
zpowodusmogu,alepojawiłasięinnazależność:smogsprawia,żeczęstszą
przyczynąśmiercijestkoronawirus.OpublikowaneprzezNationalAero-
nauticsandSpaceAdministration(NASA)zdjęciasatelitarnepokazały,że
mapaumieralnościzpowoduCOVID-19pokrywasięzmapązanieczysz-
czeniapowietrza.Korelacjatanajwyraźniejjestwidocznawdwóchnaj-
bardziejzanieczyszczonychidotkniętychnajwyższąliczbązgonówregio-
nachWłoch:Emilia-RomaniaiLombardii2.Podobniesytuacjakształtuje
sięwinnychkrajach,np.natereniezanieczyszczonegoŚląskaodnotowano
wmaju2020rokuponad25%wszystkichzachorowańnaCOVID-19wPol-
sce,anajmniejchorych–wzielonychwojewództwachlubuskimiwarmiń-
sko-mazurskim.
1
https://energyandcleanair.org/air-pollution-deaths-avoided-in-europe-as-coal-oil-
plummet/[dostęp:14.05.2020].
2
E.Conticini,B.Frediani,D.Caro,Canatmosphericpollutionbeconsideredaco-factor
inextremelyhighlevelofSARS-CoV-2lethalityinNorthernItaly,[w:]Environmental
Pollution,4April,2020.
