Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Rozdział1
Posiadaniewspólnegoterytoriumniejestjednakwarunkiemnie-
zbędnymdlawyróżnienianarodowejcechyokreślonejzbiorowości.
Podkreślasiętoszczególnieprzypróbieznalezieniazwiązkówpo-
międzypaństwemanarodem.Istniejebowiemwielenarodówbez
państwa,któredążądoterytorialnegosamostanowienia.Istnieją
teżpaństwazamieszkałeprzezróżnenarody(tymrazempopraw-
niej-ludy,narodowości),bardziejlubmniejodmiennekulturowo,
językowoihistorycznie.Jedneznichrozpadłysięlubrozpadają,inne
zaśintegrują,pozastosowaniuróżnychinstrumentówpolitycznych,
dyplomatycznych,gospodarczychipsychospołecznych,acoistotne
równieżwefekciepojawieniasięwspólnychwięzikulturowych,
związanychzewspólnymdorobkiemintelektualnymimaterialnym
całejzbiorowości.
Przyokazjirozważańnadrelacjamipaństwoanaródpowstaje
takżepytanieorelacjepomiędzypierwotną,naturalnądefinicją
naroduadefinicjąnaroduutożsamianegozezbiorowościąspołecz-
ną,zamieszkującąokreśloneterytorium(utożsamianezterytorium
państwa).WtymostatnimprzypadkunaródoznaczaUludność”,Uspo-
łeczeństwo”,ściślej-Uobywatelepaństwa”1.Powszechnieużywasię
terminów:Ubezpieczeństwonarodowe”,Ustrategiabezpieczeństwa
narodowego”,Uzagrożeniabezpieczeństwanarodowego”,Upolityka
narodowa”itp.,którebezwiększegobłędumożnazamiennienazwać
odpowiednio:Ubezpieczeństwopaństwa”,Ustrategiabezpieczeństwa
państwa”,Uzagrożeniabezpieczeństwapaństwa”,Upolitykapaństwa”.
Przyznaćnależy,żefunkcjonujądzisiajdwasystemypojęciowe
definiującenaród.Wjednymznichuważasię,żejesttoU(ł)wielka
wspólnotaludzka,najczęściejposiadającatosamoterytorium,którą
łączyhistoria,język,kulturaorazmniejlubbardziej-ekonomia”
2
.
Wdrugimzaś,żejesttoU(ł)wyraźnawspólnotapolitycznaludzi,
którzyjątworząizapewniająsuwerenny(niezależny,bezpieczny)byt”
3
.
Naródwdrugimujęciujestwięcobywatelskąpostaciąspołeczeństwa
1
OkreślenieUludność”dotyczyogółuosóbfizycznychzamieszkującychterytorium
określonegopaństwa,podlegającychjegojurysdykcji.Możewięconodotyczyćtakże
cudzoziemcówibezpaństwowców.UObywatele”zaśtoosobyfizyczneposiadające
trwałyzwiązekprawnyzokreślonympaństwem.
2
Zob.LePetitLarousseillustré,Paris1994,encouleurs,s.690.
3
Tamże.
