Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bezpieczeństwonarodowe
13
zamieszkującegodanepaństwo.JakstwierdziłJürgenHabermasUNa-
ródobywatelski(Staatsburgernation)odnajdujeswojątożsamośćnie
wjednościetniczno-kulturowej,leczwdziałaniuswoichczłonków,
którzywaktywnysposóbwykorzystująswedemokratyczneprawa
doudziałuikomunikacji(Teilnahme-undKommunikationsrechte)”
4
.
Wjęzykuniemieckimwystępujądwaokreśleniaodróżniającenaród
etnicznyodobywatelskiego.Naródetniczny(dasKulturvolk)tolud
połączonywspólnotąetnicznąiwspólnąkulturą,natomiastnaród
obywatelski(dasStaatsvolk)wyróżniającechyspołeczeństwapołą-
czonegowspólnymżyciempublicznym(interesempublicznym).Tak
pojmowanepaństwonarodowe(obywatelskie)dałom.in.początek
StanomZjednoczonymAmerykiPółnocnej.BycieAmerykaninem-
obywatelemUSA-oznaczabycieczłonkiemnaroduamerykańskiego.
Naródipaństwomająwspólnypoczątekiwspólnąhistorię,która
wpłynęłanautrwalaniesięideipaństwaobywatelskiego.Ztegoteż
względuamerykańskizwrotUthepeople”,podobniejakfrancuskiUle
peuple”,możebyćrozumianyjakoUWszyscyludziemieszkającynatym
samymterytorium,zarządzanymnamocyjednolitegoprawaitwo-
rzącyjedennaród”
5
.Dlatradycjiamerykańskiejifrancuskiej(iinnych
czerpiącychztychźródeł)U(ł)ludjestokreślanyjakokonstytucyjny
podmiotwładzy,ademokracjajakowładzaluduidlaludu”6.
Problemrelacjinaród-państwowiążesięściśleztożsamościąna-
rodową(ew.państwową)orazzrodzącymsięzjawiskiemtożsamości
europejskiej.IdeętożsamościpodkreśliłbardzowyraziścieSamuel
P.Huntingtonwsłowach:ULudzieokreślająswojątożsamośćna
podstawietego,kimniesą”7.Zatemtożsamośćnarodowawobsza-
rzetylkojednegopaństwamożewiązaćsięzwyróżnianiemcech
wspólnychjednejgrupyludziiodróżnianiemichodcechinnych
grup.Jeślijednakanalizowaćbędziemyzagadnieniatożsamości
4
J.Habermas,Obywatelstwoatożsamośćnarodowa.RozważanianadprzyszłościąEuropy,
Warszawa1993,s.9-10.
5
Zob.LePetitLarousse...,s.772.
6
W.Lamentowicz,Państwowspółczesne,Warszawa1993,s.29.Zob.R.Rosa,Bezpie-
czeństwoipokójjakowyzwanieflozofczneiedukacyjne,[w:]R.Rosa(red.),Edukacja
dobezpieczeństwaipokojuwjednoczącejsięEuropie.Teoriaijejzastosowanie,Siedlce-
-Chlewiska1999,s.13.
7
S.P.Huntington,Zderzeniecywilizacji,Warszawa1997,s.85.
