Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Rozdział1
Nadrzędnośćbezpieczeństwanadinnymidziedzinamijestdość
szczególna,gdyżjestonowartością,którejosiąganiestanowipowin-
nośćelementarną,stojącąponadróżnymispołeczno-ekonomicznymi,
historycznymiikulturowymiprzejawamiaktywnościspołecznej.Co
ważne,bezpieczeństwomacharakterinterdyscyplinarnyiutylitarny,
niemożebyćrozpatrywanejakowartośćodrębnaodinnych.Trafnie
ująłtoJanSzmydwskazując,żejestono:U(ł)wartościąnieautote-
liczną,niesamąwsobie,tzn.niegodnązabiegówzewzględuna
niąsamą,natomiastwartościąwyraźnieutylitarną,użytkową,tzn.
będącaśrodkiemdoosiągnięciainnychwartości,np.życia,zdrowia,
własnościitp.”
35
.PotwierdzatotakżeWitoldTulibacki,wedługktórego,
bezpieczeństwowujęciufilozoficznymstanowikonfiguracjęsytuacji,
zdarzeń,faktów,stanówrzeczyniezależnychodludziiodludzizależ-
nych,acozatymidzieUBezpieczeństwo,takrozumiane,poprzedza
więcinnewartości,alesamojestjednązwartościpodstawowych,
spełniającrolęinstrumentalnądlapowstawaniaiistnieniawartości
materialnychiduchowych”
36
.Jestono,jakstwierdziłRomanKuźniar,
fundamentemwszystkiego,coUpopierwsze”iwreszcie,że:UJestono
pierwotną,egzystencjalnąpotrzebąjednostek,grupspołecznych,
wreszciepaństw.Idzieprzytymnietylkooprzetrwanie,integralność
czyniezawisłość,lecztakżeobezpieczeństworozwoju,któryzapewnia
ochronęiwzbogacenietożsamościjednostkiczynarodu”37.
Obezpieczeństwieniemożeniebyćmowybeztowarzyszącejmu
czujności.Wedługśw.Augustynanaszepielgrzymowanienaziemi
musiprzebiegaćpodznakiemczujności,aniebezpieczeństwa,które
najczęściejbierzesięzU(...)odrętwieniaumysłu.Żadenczłowiek
niejestbezpiecznywposiadaniutychrzeczy,któremożeutracić
wbrewswejwoli”38.Jeślibezpieczeństwoodniesiemydoświadomej
działalnościczłowieka,tomożemyprzyjąćzaJerzymStańczykiem,że
35
J.Szmyd,Bezpieczeństwojakowartość,refleksjaaksjologicznaietyczna,[w:]P.Tyrała
(red.),Zarządzaniebezpieczeństwem,Kraków2000,s.48.
36
W.Tulibacki,EtyczneaspektybezpieczeństwanatlepewnychUstałych”cechnaturyludzkiej,
[w:]R.Rosa(red.),Edukacjadobezpieczeństwa,dz.cyt.,s.33.
37R.Kuźniar,Popierwszebezpieczeństwo,URzeczpospolita”z9stycznia1996r.
38
Św.Augustyn,Dialoguesphilosophiques,(za:)J.Delumeau,dz.cyt.,s.15;tenże,Owolnej
woli,[w:]Św.Augustyn,Dialogiflozofczne,t.3,Warszawa1953.
